Zatrucie kwasem cyjanowodorowym

Kwas cyjanowodorowy (cyjanowodór, HCN) jest bezbarwną lotną cieczą o specyficznym zapachu gorzkich migdałów. Łatwo rozpuszczalny w wodzie i rozpuszczalnikach organicznych.

Ten związek jest często spotykany, ponieważ jest częścią nasion migdałów, brzoskwiń, moreli, wiśni, śliwki i innych roślin z rodziny Rosaceae lub nalewek z ich owoców. Wszystkie jądra kości tych roślin zawierają glikozyd amigdaliny, który jest metabolizowany w organizmie z wytworzeniem kwasu cyjanowodorowego. Najwięcej amigdaliny znajduje się w gorzkich migdałach, około 3%, nieco mniej (do 2%) jest w pestkach moreli.

Istnieją dowody na obecność cyjanków (soli kwasu cyjanowodorowego) w organizmie człowieka w warunkach fizjologicznych. Cyjanki pochodzenia endogennego znajdują się w niektórych płynach biologicznych, w wydychanym powietrzu, w moczu. Uważa się, że ich normalne poziomy w osoczu mogą osiągnąć 140 mcg / L.

Kwas cyjanowodorowy i jego sole (cyjanek sodu (NaCN), cyjanek potasu (KCN), cyjanek amonu (NH4CN) i inne) są szeroko stosowane w przemyśle i rolnictwie. Cyjanowodór jest niezbędnym składnikiem w produkcji kauczuków syntetycznych, polimerów akrylowych, włókien chemicznych, tworzyw sztucznych, aromatów, pleksi, pestycydów. Cyjanki stosuje się do wydobywania złota i srebra z rudy, utwardzania i nawęglania ciekłego metali, z galwanoplastycznym powlekaniem kadmem, cynkowania itp., W produkcji farmaceutyków, fotografii, litografii.

W rolnictwie kwas cyjanowodorowy i jego pochodne są wykorzystywane do zwalczania gryzoni, szkodników roślin w celu dezynfekcji.

Cyjanowodór jest wyjątkowo toksyczny: po spożyciu w dawce 50 mg lub po wdychaniu oparów o stężeniu przekraczającym 0,4 mg / l powoduje zatrucie, które jest śmiertelne. Jeśli stężenie substancji w powietrzu przekracza 11 mg / l, zatrucie oparami kwasu cyjanowodorowego jest możliwe nawet przezskórnie. W takim przypadku przenikanie trucizny do wnętrza przyczynia się do wysokiej temperatury pomieszczeń przemysłowych i silnego stresu fizycznego, powodując zwiększone krążenie krwi w górnych warstwach skóry.

Jak dochodzi do zatrucia kwasem cyjanowodorowym?

Powszechne stosowanie kwasu cyjanowodorowego i jego związków w środowisku produkcyjnym, wraz z jego specyficznymi cechami i wysoką toksycznością, prowadzi do wysokiego ryzyka ostrego lub przewlekłego zatrucia. Najczęściej zatrucie występuje w następujących przypadkach:

• wdychanie oparów kwasu cyjanowodorowego lub kontakt ze skórą w przypadku środków bezpieczeństwa w miejscu pracy (0,2-0,3 mg / l przez 5-10 minut);
• spożycie skoncentrowanych aerozoli w przewodzie pokarmowym;
• wdychanie oparów lub kontakt ze skórą podczas pracy z herbicydami bez środków ochrony osobistej;
• spożywanie dużych ilości nasion brzoskwini, moreli, wiśni, migdałów i podobnych;
• stosowanie domowych nalewek, win, likierów przygotowywanych na kościach owoców tych roślin.

W organizmie kwas i jego związki znacznie zmniejszają aktywność enzymów oddychania tkankowego - cytochromów i enzymu katalazy, co stymuluje rozpad nadtlenku wodoru. W rezultacie ostra hipoksja rozwija się, gdy krew tętnicza i żylna jest przesycona tlenem, ale jej przyswajanie przez tkanki na odpowiednim poziomie nie jest możliwe z powodu blokowania kluczowych enzymów. Zaprzestanie degradacji nadtlenku wodoru prowadzi do jego akumulacji i uszkodzenia komórek i tkanek organizmu. Najbardziej wrażliwy na niedotlenienie tkanek jest centralny układ nerwowy.

Objawy zatrucia

Intensywnością zmiany wyróżnia się błyskawica i długotrwałe formy zatrucia kwasem cyjanowodorowym.

Piorunująca postać rozwija się w ciągu kilku minut, gdy do organizmu dostaje się duża ilość toksyny:

• natychmiastowa utrata przytomności;
• powierzchowne patologiczne oddychanie;
• nitkowaty puls arytmiczny;
• drgawki toniczne i kloniczne;
• śmierć, zwykle z powodu paraliżu ośrodka oddechowego.

W przypadku tej formy zatrucia nie jest możliwe zapewnienie specjalistycznej opieki medycznej z powodu gwałtownych i przelotnych objawów.

W postaci opóźnionej objawy kliniczne zatrucia rozwijają się w zakresie od 15 do 60 minut, podczas gdy mogą wystąpić w łagodnym, umiarkowanym i ciężkim stopniu.

Łagodne zatrucie

Charakteryzuje się następującymi objawami:

• nieprzyjemny smak w ustach, uczucie goryczy;
• ostre mięśnie i ogólne osłabienie;
• zawroty głowy, ból głowy;
• drętwienie błony śluzowej jamy ustnej;
• zwiększone wydzielanie śliny;
• nudności, wymioty
• duszność.

Po zakończeniu działania trucizny zjawisko zatrzymuje się w ciągu 1-3 dni.

Średnie zatrucie

Przy umiarkowanym zatruciu początkowe objawy są podobne do tych z łagodnym stopniem, aw przyszłości objawy nasilają się, dołącz:

• pobudzenie psycho-emocjonalne, poczucie strachu przed śmiercią;
• barwienie błon śluzowych i skóry w intensywnym szkarłatnym kolorze;
• zmniejszenie częstości akcji serca (częstość akcji serca);
• wzrost ciśnienia krwi (BP);
• powierzchowne nieproduktywne oddychanie;
• zapach gorzkich migdałów z ust;
• nadchodzące krótkotrwałe objawy neurologiczne: splątanie, drgawki, dezorientacja.

Z terminową pomocą stan normalizuje się, reklamacje znikają po 4-6 dniach.

Ciężkie zatrucie

Ciężkie zatrucie rozwija się kolejno, przechodząc przez kilka etapów: etap początkowych zjawisk, niewydolność oddechową, drgawki i porażenia.

1. Początkowy etap. Objawy są niespecyficzne, podobne do objawów zatrucia o łagodnym lub umiarkowanym nasileniu. Ten stan jest krótkotrwały, szybko przechodzi w etap duszności.
2. Stadium duszności (stadium duszności). Wiodącymi objawami są objawy ostrego niedotlenienia tkanek: szkarłatny kolor widocznych błon śluzowych i skóry, ostre osłabienie, stan ogłuszenia i nasilający się ból w sercu. Obiektywnie: źrenice są rozszerzone, ofiara jest niespokojna, puls przyspiesza, arytmia, oddychanie jest bezproduktywne, częste, duszność, uporczywy zapach gorzkich migdałów z ust.
3. Stadium konwulsyjne. Postępuje pogorszenie ogólnego stanu, zwiększa się duszność, puls staje się rzadki, wzrasta ciśnienie krwi. Drgawki kloniczne i toniczne rozwijają się wraz ze zmniejszeniem mięśni żucia i często gryzieniem języka, gdy częste rytmiczne skurcze mięśni zamieniają się w przedłużony uporczywy uogólniony skurcz mięśni; świadomość ofiary jest nieobecna. Ten stan trwa od kilku minut do kilku godzin, przekształcając się w terminalny stopień porażenia.
4. Etap porażenia. Drgawki ustają, rozwija się śpiączka, zatrzymuje się oddychanie, następuje krytyczny spadek ciśnienia krwi i ustaje aktywność serca.

Pierwsza pomoc w przypadku zatrucia kwasem cyjanowodorowym

1. Ewakuować ofiarę z miejsca skażenia (przerwać kontakt z trucizną).
2. Zapewnić dostęp do świeżego powietrza (otwarte okna, drzwi, rozpiąć ciasną odzież).
3. Jeśli ofiara jest nieprzytomna, połóż ją na boku lub na plecach, głową odwróconą na bok, aby zapobiec aspiracji wymiotów w przypadku wymiotów.
4. Podczas stosowania cyjanowodoru w środku przepłucz żołądek (wypij 1-1,5 litra ciepłej wody, słaby roztwór nadmanganianu potasu lub 1% nadtlenku wodoru, naciśnij na korzeń języka, powodując wymioty).
5. Weź sorbent (Enterosgel, Polyphepan, Polysorb).
6. W przypadku objawów śmierci klinicznej (brak świadomości, oddychanie, puls w tętnicach szyjnych i reakcja źrenic na światło), natychmiast przystąp do podstawowej resuscytacji krążeniowo-oddechowej ofiary poprzez pośredni masaż serca. Nie należy przeprowadzać sztucznej wentylacji płuc metodą usta-usta lub usta-nos, ponieważ może to prowadzić do rozwoju zatrucia u ratownika.

Kiedy wymagana jest pomoc medyczna?

Pomoc medyczna jest konieczna w 100% przypadków zatrucia kwasem cyjanowodorowym. Ponieważ nie zawsze jest możliwe oszacowanie stopnia wpływu i ciężkości zmiany na początkowym etapie, ofiara powinna znajdować się pod całodobowym nadzorem lekarza.

Odtrutkami kwasu cyjanowodorowego są glukoza, tiosiarczan sodu, azotyn etylu, błękit metylenowy z tetratiosiarczanem (równoczesne podawanie), azotyn amylu z tiosiarczanem (równoczesne podawanie). Najbardziej przeciwstawiony kwasowi cyjanowodorowemu jest wspólne podawanie azotanu sodu z tiosiarczanem.

Po wprowadzeniu antidotum podejmowane są działania w celu utrzymania najważniejszych systemów podtrzymywania życia. Po osiągnięciu stabilizacji dalsze leczenie jest objawowe.

Możliwe konsekwencje

Utrzymujące się, czasem nieodwracalne zmiany w ośrodkowym układzie nerwowym (parkinsonizm, objawy uszkodzenia móżdżku, zaburzenia emocjonalne, toksyczna encefalopatia, niedowład i porażenie mięśni), stany astenno-neurotyczne, toksyczne zapalenie płuc, ostra niewydolność serca mogą być konsekwencją zatrucia kwasem cyjanowodorowym.

Zapobieganie

Ponieważ większość zatruć kwasem cyjanowodorowym ma charakter przemysłowy, środki zapobiegawcze mają przede wszystkim na celu optymalizację procesów produkcyjnych:

• zgodność z wymogami bezpieczeństwa w miejscu pracy;
• zapobieganie naruszeniom procesu;
• obowiązkowe stosowanie osobistego wyposażenia ochronnego (rękawice, maska, maska ​​przeciwgazowa, odzież ochronna).

Można uniknąć zatrucia w życiu codziennym, mając na uwadze wysokie ryzyko zjedzenia dużej liczby nasion i nasion moreli, wiśni, migdałów, brzoskwiń itp. Oraz produktów z nich wykonanych.