Kwasy tłuszczowe w kale u dorosłych i dzieci: przyczyny, diagnoza, leczenie

Kwasy tłuszczowe w kale, a także neutralny tłuszcz lub mydło znajdują się w steatorrhea. Co to znaczy Najważniejsze jest to, że tłuszcz nie jest prawidłowo trawiony iz tego powodu - badanie powinno wykazać.

Zdrowe ciało musi wchłonąć od 90% do 98% tłuszczu otrzymanego z pożywienia. Zwykle kał nie zawiera trójglicerydów (tłuszczów obojętnych) i kwasów tłuszczowych. Ich resztkowe fragmenty można znaleźć w kale w niewielkiej ilości w postaci mydeł.

Ważnym etapem diagnozy jest laboratoryjne badanie kału, w którym kał jest sprawdzany pod kątem kwasów tłuszczowych, neutralnego tłuszczu, mydła - tak zwany profil lipidowy kału.

Przyczyny kału kwasów tłuszczowych i neutralnych tłuszczów

Przyczyny niewystarczającego wchłaniania kwasów tłuszczowych przez organizm:

  • dysfunkcja trzustki . Aby rozbić neutralne tłuszcze w jelitach na glicerol i kwasy tłuszczowe, trzustka syntetyzuje rozpuszczalny w wodzie enzym - lipazę trzustkową. Spadek aktywności trzustki prowadzi do niedoboru lipazy w organizmie, co narusza jego efekt trawienny. W takim przypadku trójglicerydy nie mogą zostać całkowicie rozbite, w kale pojawia się obojętny tłuszcz;
  • niedobór kwasu żółciowego . Nieodpowiednie spożycie żółci w jelicie prowadzi do naruszenia rozkładu i wchłaniania tłuszczów. Tłuszcze są dostępne do działania enzymów trawiennych tylko w postaci cienkiej emulsji. Żółć pełni funkcję mieszania mas tłuszczowych z wodą, która jest niezbędna do ich trawienia. W przypadku niedoboru żółci krople tłuszczu pozostają tak duże, że wodne roztwory enzymów nie mogą się z nimi mieszać. W rezultacie tłuszcze nie są całkowicie trawione i znajdują się w kale;
  • zespół złego wchłaniania (złego wchłaniania) tłuszczu w jelicie i przyspieszona ewakuacja z odbytnicy. Postęp grudki pokarmowej (chyme) występuje z powodu falowych skurczów ścian jelit. Naruszenie jego funkcji motorycznej, przyspieszone promowanie i ewakuacja mas pokarmowych z jelita prowadzi do tego, że tłuszcze nie mają czasu na pełne wchłonięcie. W rezultacie zmienia się ogólny wygląd kału, uzyskują lekki, szarawy odcień, oleisty połysk i nieprzyjemny dla nich nieprzyjemny zapach;
  • nadmierna zawartość tłuszczu w diecie , szczególnie ogniotrwałej (np. tłuszcz jagnięcy);
  • stosowanie oleju rycynowego i stosowanie czopków doodbytniczych ;
  • duża liczba składników tłuszczowych o upośledzonej drożności przewodów limfatycznych.
Wchłanianie witamin rozpuszczalnych w tłuszczach zachodzi głównie w jelicie cienkim, dlatego w stanach patologicznych, którym towarzyszy zanik błony śluzowej jelita cienkiego, proces ich asymilacji jest zakłócany.

Trawienie, wchłanianie i trwała utrata tłuszczu prowadzą do obniżenia poziomu w surowicy wszystkich składników lipidowych, głównie cholesterolu i kwasów tłuszczowych.

Przyczynami upośledzenia metabolizmu tłuszczów i pojawienia się kwasów tłuszczowych w kale mogą być choroby jelita cienkiego (wrzodziejące zapalenie jelita grubego, choroba Crohna, zapalenie jelit), patologia wątroby (zapalenie wątroby, mukowiscydoza, zapalenie pęcherzyka żółciowego), cholestaza, pęcherzyk żółciowy i dyskineza dróg żółciowych, niewydolność trzustki, przewlekła alkoholowe zapalenie trzustki, skurcz sercowo-naczyniowy. Pojawienie się kwasów tłuszczowych w kale jest charakterystyczne dla celiakii, zespołu złego wchłaniania trzustki, dysfunkcji dróg żółciowych, niedoboru enterokinazy, nadmiernej kolonizacji mikroflory bakteryjnej jelita cienkiego i stanów po resekcji jelita cienkiego. Niektóre leki mogą wpływać na mechanizmy odpowiedzialne za trawienie tłuszczów. Zespół przyspieszonej ewakuacji treści jelitowej można zaobserwować po nadmiernym stosowaniu środków przeczyszczających, leków na otyłość.

Cechy steatorrhea u dzieci

Obecność tłuszczu w kale u dziecka jest najczęściej wynikiem braku enzymów trzustkowych i niedojrzałości układu enzymatycznego.

Enzymy biorące udział w metabolizmie lipidów u noworodka zaczynają być wytwarzane w wystarczających ilościach tylko przez trzy miesiące, co prowadzi do wadliwego trawienia tłuszczów. Również steatorrhea u niemowląt może być spowodowana wadliwą czynnością wątroby z powodu zaburzeń genetycznych, które mogą być strukturalne i metaboliczne. U osłabionych niemowląt metabolizm jest przywracany tylko do 4-5 miesięcy życia.

Objawy steatorrhea u niemowląt z odpowiednią terapią można wygładzić, aż znikną całkowicie.

Witamina E jest jednym z najsilniejszych przeciwutleniaczy, witamina D reguluje wchłanianie wapnia w jelitach, a witamina K jest czynnikiem krzepnięcia krwi, więc nawet ich ukryty niedobór należy skorygować.

Klasyfikacja steatorrhea

Istnieje kilka rodzajów steatorrhea:

  • żywność (pokarmowa) - jest wynikiem właściwości odżywczych i objawia się w przypadku nadmiernego spożycia żywności zawierającej tłuszcz, której organizm nie może w pełni wchłonąć;
  • jelitowy - występuje z uszkodzeniem błony śluzowej jelita cienkiego i zaburzeniem wchłaniania tłuszczów. W takim przypadku tłuszcze nie są wchłaniane w jelicie cienkim i wydalane z kałem;
  • trzustkowy - zdiagnozowano upośledzenie czynności trzustki i niedobór lipazy.

Ponadto steatorrhea jest klasyfikowany według rodzaju wypróżnienia:

  • odchody zawierają neutralne tłuszcze;
  • kwasy tłuszczowe i mydła znajdują się w kale;
  • forma mieszana: kał zawiera tłuszcze, kwasy tłuszczowe i mydła.

Objawy steatorrhea

Długotrwałe usuwanie tłuszczów z organizmu wraz z kałem wpływa na stan wszystkich układów i narządów.

Głównymi objawami są częste pragnienie wypróżnienia, biegunka z ciężkimi luźnymi stolcami. Trwała biegunka prowadzi do odwodnienia organizmu wraz ze wszystkimi jego nieodłącznymi objawami (sucha skóra, ciągłe pragnienie itp.). Kał ma oleistą konsystencję, tłusty połysk i trudno go zmyć wodą. Nudności, zgaga, odbijanie się, wzdęcia i dudnienie w jelicie, suchy kaszel łączą się z tymi objawami. Mniej powszechna jest ból w górnej części brzucha.

Steatorrhea towarzyszy biegunka, szybkie wypróżnienia, niestrawność

W przypadku braku odpowiedniego leczenia choroby, która spowodowała steatorrhea w odpowiednim czasie, mogą rozwinąć się zaburzenia układu sercowo-naczyniowego, hormonalnego, układu moczowo-płciowego i nerwowego, co jest spowodowane wtórnym naruszeniem metabolizmu białek. Spadek zawartości białka występuje z kilku powodów: zaburzone trawienie i wchłanianie białek jest zakłócone. Ponadto w przypadku złego wchłaniania często zwiększa się przepuszczalność bariery jelitowej i wydalanie białka następuje wraz z utratą przez jelito.

Zgodność z zasadami przygotowania i technik pobierania wpływa na wiarygodność wyniku profilu lipidowego.

Umiarkowana utrata białka występuje podczas złego wchłaniania dowolnej genezy. W takim przypadku pacjent skarży się na ogólne osłabienie, obniżoną wydajność. Naruszenie metabolizmu białek prowadzi do postępującego spadku masy ciała, zmniejszenia całkowitej ilości białka i albuminy, wodobrzusza, obrzęku hipoproteinemicznego (bez białka).

Steatorrhea towarzyszy również niedobór witamin. Rozwój hipowitaminozy jest spowodowany złym wchłanianiem w jelitach, a także właściwością szeregu witamin wchłanianych tylko w obecności tłuszczów. Ciężkiemu przebiegowi złego wchłaniania towarzyszy naruszenie metabolizmu prawie wszystkich witamin, ale hipowitaminoza wyrażona klinicznie pojawia się dość późno. Przed innymi objawia się niedobór witamin z grupy B. Znacząco upośledzone jest wchłanianie rozpuszczalnych w tłuszczach witamin A, D, E, K. Te witaminy mają zwykle takie same mechanizmy wchłaniania jak trójglicerydy. Ich asymilacja zmienia się wraz z gorszością miceli żółciowej (przewlekła niewydolność żółci, dysbioza), zwiększonym ciśnieniem hydrostatycznym w jelitowym układzie limfatycznym (choroba Whipple'a) i zaburzonym metabolizmem enterocytów.

Hipowitaminoza może mieć następujące objawy:

  • Zawroty głowy
  • ból kręgosłupa i stawów;
  • warunki konwulsyjne;
  • obrzęk
  • suchość i bladość błon śluzowych;
  • swędząca skóra;
  • zmniejszona ostrość wzroku;
  • matowość i łamliwość włosów, złuszczanie paznokci;
  • zapalenie języka, zapalenie jamy ustnej (w tym kątowe), kruchość i krwawienie dziąseł.

Wchłanianie witamin rozpuszczalnych w tłuszczach zachodzi głównie w jelicie cienkim, dlatego w stanach patologicznych, którym towarzyszy zanik błony śluzowej jelita cienkiego, proces ich asymilacji jest zakłócany. Jednocześnie obecność lipazy trzustkowej do wchłaniania tej grupy witamin nie jest konieczna, dlatego przy niewydolności trzustki zwykle nie występuje niedobór witamin.

W przypadku braku odpowiedniego leczenia choroby, która spowodowała steatorrhea w odpowiednim czasie, mogą rozwinąć się zaburzenia układu sercowo-naczyniowego, hormonalnego, układu moczowo-płciowego i nerwowego, co jest spowodowane wtórnym naruszeniem metabolizmu białek.

Pomimo braku specyficznych objawów hipowitaminozy, należy pamiętać, że witamina E jest jednym z najsilniejszych przeciwutleniaczy, witamina D reguluje wchłanianie wapnia w jelicie, a witamina K jest czynnikiem krzepnięcia krwi, więc nawet ich ukryty niedobór musi zostać skorygowany.

Diagnostyka

Kontrola rozpoczyna się od zebrania reklamacji. Podczas badania palpacyjnego zauważono dudnienie i chlapanie po lewej stronie brzucha, można poczuć transfuzję masy znajdującej się w jelicie. Po badaniu lekarz przepisuje szereg badań laboratoryjnych (kału, krwi, moczu) i instrumentalnych (ultradźwięki, kolonoskopia, MRI).

Profil lipidowy stolca

Ważnym etapem diagnozy jest laboratoryjne badanie kału, w którym kał jest sprawdzany pod kątem kwasów tłuszczowych, neutralnego tłuszczu, mydła - tak zwany profil lipidowy kału. Ta analiza jest zalecana w celu oceny funkcji i identyfikacji patologii przewodu pokarmowego i trzustki. Profil lipidowy kału jest wskazany, jeśli podejrzewasz następujące choroby:

  • zapalenie trzustki
  • łagodne lub złośliwe guzy przewodu żołądkowo-jelitowego;
  • gruźlica jelit;
  • zespół złego wchłaniania;
  • kamica żółciowa;
  • naruszenie funkcji wydzielniczej trzustki (na przykład niewystarczająca aktywność lipazy);
  • naruszenie odpływu limfy ze zmianami krezkowych węzłów chłonnych;
  • zwiększona perystaltyka jelita cienkiego.

Zgodność z zasadami przygotowania i technik pobierania wpływa na wiarygodność wyniku profilu lipidowego. Zabrania się zbierania materiału do badań wcześniej niż 2 dni po badaniu rentgenowskim przewodu pokarmowego za pomocą kontrastu. Na trzy dni przed zebraniem kału zaleca się wykluczenie leków wpływających na ruchliwość, skład i kolor kału.

Naruszenie metabolizmu białka prowadzi do postępującego spadku masy ciała, zmniejszenia całkowitej ilości białka i albuminy, wodobrzusza, obrzęku hipoproteinemicznego.

Krzesło przeznaczone do testowania powinno być uformowane naturalnie, nie należy stosować lewatywy ani środków przeczyszczających. W przeddzień analizy produkty, które przyczyniają się do barwienia kału, nadmiernego tworzenia się gazów w jelicie, występowania biegunki lub zaparć powinny być wyłączone z diety.

Przed pobraniem materiału zaleca się opróżnienie pęcherza, przepłukanie zewnętrznych narządów płciowych czystą wodą i osuszenie ręcznikiem. W przypadku procedur higienicznych lepiej jest używać mydła bez dodatków pieniących lub aromatów.

Kał gromadzi się w plastikowym pojemniku ze specjalną szpachelką, która jest wbudowana w pokrywkę. Z góry musisz zadbać o pojemność, z której kał zostanie pobrany do analizy. Może to być suche i czyste naczynie, a także można przymocować plastikową folię do powierzchni toalety. Po wypróżnieniu około 20–25 ml kału zbiera się w gotowanych naczyniach. Dozwolone jest przechowywanie materiału w lodówce w temperaturze od +3 do +7 ° C w ciągu dnia. Ważne jest, aby nie zapomnieć o podpisaniu kontenera przed przekazaniem go do analizy.

Istnieje kilka metod analizy, badanie jakościowe wykonuje się zwykle metodą mikroskopową, a ilościowe - metodą chromatografii.

Podczas przeprowadzania testu jakości próbkę kału wybarwia się barwnikiem sudańskim i bada pod mikroskopem, oceniając obecność kwasów tłuszczowych, mydeł i kropli neutralnego tłuszczu, które mają jasny pomarańczowo-czerwony kolor.

Ilościowe wykrywanie poziomu lipidów przeprowadza się na automatycznym analizatorze za pomocą chromatografii. Podczas badania tłuszcz jest ekstrahowany mieszaniną chloroformu i etanolu. Ekstrakty poddaje się chromatografii na warstwie żelu krzemionkowego w układzie eter-aceton (85:15). Po barwieniu roztworem kwasu fosforowo-molibdenowego wykrywane są wszystkie lipidy zawarte w badanej próbce. Lipidogram kału zostanie wykonany w ciągu jednego lub dwóch dni roboczych.

Głównymi objawami steatorrhea są zwiększone pragnienie wypróżnienia, biegunka z dużą ilością luźnych stolców.

Wskaźniki lipidogramów kału pokazano w tabeli.

Wskaźnik

Norma

Wspólne lipidy

606–672 mg / dl

Niezestryfikowane kwasy tłuszczowe

17,1–20,5%

Monoglicerydy

Są nieobecni

Diglicerydy

3,7-4,7%

Trójglicerydy

10,2–13,3%

Fosfolipidy

13,7-15.3%

Cholesterol

33,2–35%

Coprosterol

Brakuje

Coprostanon

18–20,9%

Leczenie

Leczenie steatorrhea ma na celu wyeliminowanie przyczyn niedostatecznego wchłaniania kwasów tłuszczowych przez organizm, a także korekcję zaburzeń metabolizmu. Terapia farmakologiczna obejmuje stosowanie leków, których działanie ma na celu wyeliminowanie działania steatorrhea: preparatów enzymatycznych o zwiększonej zawartości lipaz, środków zobojętniających kwas zobojętniających kwas żołądkowy, kortyzonu, kwasu solnego, kompleksów witaminowych zawierających witaminy gr. B, kwasy askorbinowy i nikotynowy, rozpuszczalne w tłuszczach witaminy A, D, E i K.

Ważnym warunkiem leczenia steatorrhea jest dieta

Terapia obejmuje również korektę diety i diety. Zaleca się częściowe odżywianie z trzygodzinną przerwą między posiłkami, waga jednej porcji nie powinna przekraczać 200 g, a dzienna ilość spożywanego tłuszczu powinna wynosić 50–65 g. Tłuste, smażone i pikantne potrawy, alkohol i słodkie napoje bezalkoholowe powinny być wyłączone z diety. Ogranicz spożycie węglowodanów. Preferuj potrawy z chudego mięsa, niskotłuszczowych ryb, produktów z kwaśnego mleka, niskotłuszczowego twarogu, świeżych warzyw.