Osteochondroza lędźwiowa

Osteochondroza lędźwiowa jest przewlekłą chorobą, która rozwija się w wyniku procesu zwyrodnieniowego krążków międzykręgowych. Choroba jest szeroko rozpowszechniona i dotyka w większości przypadków osoby w wieku od 25 do 40 lat. Według statystyk ból pleców przynajmniej raz w życiu odczuwa co drugi dorosły, podczas gdy w 95% przypadków jest on spowodowany osteochondroza kręgosłupa.

Pacjenci z ciężką osteochondrozą lędźwiową, z uporczywym bólem i innymi objawami są uznawani za czasowo niezdolnych do pracy. Jeżeli w ciągu czterech miesięcy ich stan się nie poprawi, zostaje podjęta decyzja o utworzeniu grupy osób niepełnosprawnych.

Osteochondroza lędźwiowa jest poważnym problemem medycznym i społecznym, ponieważ choroba dotyka głównie ludzi w wieku produkcyjnym, a ponadto, w przypadku braku leczenia, może powodować tworzenie przepukliny dysku.

Przyczyny i czynniki ryzyka

Czynnikami predysponującymi do rozwoju osteochondrozy lędźwiowej są:

• anomalie w strukturze kręgosłupa;
• lumbarizacja - wrodzona patologia kręgosłupa, charakteryzująca się oddzieleniem od kości krzyżowej pierwszego kręgu i jego przekształceniem w szósty (dodatkowy) odcinek lędźwiowy;
• sakralizacja jest wrodzoną patologią, w której piąty kręg lędźwiowy łączy się z kością krzyżową;
• asymetryczne ustawienie przestrzeni stawów stawów międzykręgowych;
• patologiczne zwężenie kanału kręgowego;
• odbity ból spondiogenny (somatyczny i mięśniowy);
• otyłość
• siedzący tryb życia;
• długotrwałe narażenie na wibracje;
• systematyczny stres fizyczny;
• palenie

Niekorzystne obciążenia statodynamiczne w połączeniu z jednym lub kilkoma czynnikami ryzyka prowadzą do zmiany właściwości fizjologicznych galaretowatego jądra włóknistego dysku, który odgrywa rolę amortyzującą i zapewnia ruchomość kręgosłupa. Podstawą tego procesu jest depolimeryzacja polisacharydów, która prowadzi do utraty wilgoci w galaretowatej tkance rdzenia. W rezultacie galaretowaty rdzeń, a wraz z nim włóknisty dysk, tracą swoje właściwości elastyczne. Dalsze naprężenia mechaniczne powodują wysunięcie włóknistego pierścienia, który utracił elastyczność. Zjawisko to nazywa się występem. W włóknistym jądrze pojawiają się pęknięcia, przez które wypadają fragmenty galaretowatego jądra (wypadnięcie, przepuklina dysku).

Długotrwałe ściskanie korzeni nerwowych unerwiających niektóre narządy jamy brzusznej z czasem prowadzi do pogorszenia ich funkcjonowania.

Niestabilności odcinka kręgowego towarzyszą reaktywne zmiany w ciałach sąsiednich kręgów, stawów międzykręgowych, rozwija się towarzyszące zapalenie stawów kręgosłupa. Znaczny skurcz mięśni, na przykład na tle aktywności fizycznej, prowadzi do przemieszczenia ciał kręgowych i naruszenia korzeni nerwowych wraz z rozwojem zespołu korzeniowego.

Inną przyczyną bólu i objawów neurologicznych w osteochondrozie lędźwiowej mogą być osteofity - wzrost kości w procesach i ciałach kręgowych, które powodują zespół korzeniowy lub mielopatię uciskową (ucisk rdzenia kręgowego).

Formy choroby

W zależności od tego, które struktury są zaangażowane w proces patologiczny, osteochondroza lędźwiowa objawia się klinicznie przez następujące zespoły:

• odruch - lędźwiowa, ischalgia lędźwiowa, lumbago; rozwijać się na tle odruchowego przeciążenia mięśni pleców;
• ucisk (rdzeniowy, naczyniowy, korzeniowy) - ucisk (ucisk) rdzenia kręgowego, naczyń krwionośnych lub korzeni nerwowych prowadzi do ich rozwoju. Przykładami są lędźwiowo-krzyżowe zapalenie korzonków, korzeni korzeniowych.

Objawy osteochondrozy lędźwiowej

W przypadku osteochondrozy lędźwiowej objawy są określane na podstawie tego, jakie konkretne struktury są zaangażowane w proces patologiczny.

Lumbago powstaje pod wpływem hipotermii lub przeciążenia fizycznego, a czasem bez wyraźnego powodu. Ból pojawia się nagle i ma charakter strzelecki. Nasila się z kichaniem, kaszlem, ruchami ciała, wysiłkiem fizycznym, siedzeniem, staniem, chodzeniem. W pozycji leżącej ból jest znacznie osłabiony. Czułość i refleks są zachowane, zakres ruchu w odcinku lędźwiowym jest zmniejszony. Podczas badania palpacyjnego obserwuj:

• ból w okolicy lędźwiowej;
• skurcz mięśni przykręgosłupowych;
• spłaszczenie lordozy lędźwiowej, które w wielu przypadkach łączy się ze skoliozą.

Zespół napięcia korzeni nerwowych z lumbago jest ujemny. Podnosząc prostą nogę pacjenci zauważają zwiększony ból w okolicy lędźwiowej, a nie ich pojawienie się w wydłużonej kończynie dolnej.

Często przy osteochondrozie lędźwiowej dochodzi do ponownego wystąpienia bólu, który za każdym razem staje się bardziej intensywny i przedłużony.

W przypadku lumbalgii obraz kliniczny przypomina lumbago, jednak wzrost natężenia bólu występuje w ciągu kilku dni.

W przypadku niedokrwienia lędźwiowego pacjenci skarżą się na ból w okolicy lędźwiowej, która promieniuje do jednej lub obu kończyn dolnych. Ból rozciąga się na pośladki i tył uda i nigdy nie dociera do stóp. W przypadku ischalgii lędźwiowej charakterystyczne są zaburzenia naczynioruchowe:

• zmiany temperatury i koloru skóry kończyn dolnych;
• uczucie ciepła lub zimna;
• naruszenie dopływu krwi.

Rozwój zespołów kompresji lędźwiowej objawia się klinicznie następującymi objawami:

• hipalgezja dermatomiczna;
• bóle strzeleckie;
• osłabienie lub całkowita utrata głębokich odruchów;
• niedowład obwodowy.

W przypadku zespołów kompresyjnych ból nasila się wraz z tułowiem, kichaniem i kaszlem.

Diagnostyka

Rozpoznanie osteochondrozy lędźwiowej przeprowadza się na podstawie obrazu klinicznego choroby, laboratoryjnych i instrumentalnych metod badawczych.

W badaniach krwi na tle osteochondrozy lędźwiowej można zauważyć:

• spadek stężenia wapnia;
• wzrost ESR;
• wzrost fosfatazy alkalicznej.

W diagnostyce osteochondrozy lędźwiowej bardzo ważne jest badanie rentgenowskie kręgosłupa.

Długotrwałe ściskanie korzeni nerwowych unerwiających niektóre narządy jamy brzusznej z czasem prowadzi do pogorszenia ich funkcjonowania.

Znaki rentgenowskie potwierdzające diagnozę to:

• zmiana konfiguracji dotkniętego segmentu;
• pseudospondylolisthesis (przesunięcie sąsiednich ciał kręgowych);
• odkształcenie płyt blokujących;
• spłaszczanie krążka międzykręgowego;
• nierówna wysokość krążka międzykręgowego (objaw dystansu), co wiąże się z asymetrycznym napięciem mięśniowym.

Również w diagnostyce osteochondrozy lędźwiowej, jeśli wskazane, stosuje się:

• mielografia, obrazowanie komputerowe lub rezonans magnetyczny - są niezbędne do utrzymujących się objawów, rozwoju deficytu neurologicznego;
• scyntygrafia (badanie akumulacji fosforu znakowanego technologią 99 w układzie kostnym) jest przeprowadzana, jeśli istnieje podejrzenie guza lub procesu infekcji lub uszkodzenia kręgosłupa.

Diagnozę różnicową osteochondrozy lędźwiowej przeprowadza się w przypadku następujących chorób:

• kręgozmyk;
• dysormonalna spondylopatia;
• zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa (zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa);
• procesy zakaźne (zapalenie dysków, zapalenie kości i szpiku kręgosłupa);
• procesy nowotworowe (pierwotny guz kręgosłupa lub jego przerzutowe zmiany);
• reumatoidalne zapalenie stawów;
• deformująca choroba zwyrodnieniowa stawu biodrowego;
• odbity ból (choroby narządów wewnętrznych i dużych naczyń krwionośnych).

Leczenie osteochondrozy lędźwiowej

W przypadku osteochondrozy lędźwiowej zwykle stosuje się następujące taktyki leczenia:

• leżenie w łóżku przez 2-3 dni;
• trakcja dotkniętego odcinka kręgosłupa;
• wzmocnienie mięśni pleców i mięśni brzucha (tworząc tzw. gorset mięśniowy);
• wpływ na patologiczne procesy mięśniowo-powięziowe i miotoniczne.

Lumbago powstaje pod wpływem hipotermii lub przeciążenia fizycznego, a czasem bez wyraźnego powodu.

W większości przypadków przeprowadza się zachowawcze leczenie osteochondrozy lędźwiowej, w tym następujące środki:

• znieczulenie naciekające mięśnie roztworem środków miejscowo znieczulających, na przykład 2% roztwór nowokainy;
• przyjmowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych;
• przyjmowanie środków odczulających;
• terapia witaminowa;
• przyjmowanie środków uspokajających i przeciwdepresyjnych;
• terapia manualna, masaż;
• ćwiczenia fizjoterapeutyczne;
• akupunktura;
• relaksacja postizometryczna.

Bezwzględnymi wskazaniami do chirurgicznego leczenia osteochondrozy lędźwiowej są:

• ostra lub podostra kompresja rdzenia kręgowego;
• rozwój zespołu ogona konia, charakteryzującego się dysfunkcjami narządów miednicy, zaburzeniami wrażliwymi i ruchowymi.

Ćwiczenia terapeutyczne w osteochondrozie lędźwiowej

W złożonym leczeniu osteochondrozy lędźwiowej istotną rolę odgrywa fizjoterapia. Regularne ćwiczenia pozwalają normalizować napięcie mięśni mięśni przykręgosłupowych, poprawiać procesy metaboliczne w tkankach dotkniętych procesem patologicznym, a ponadto tworzyć dobrze rozwinięty gorset mięśniowy, który może utrzymać kręgosłup w prawidłowej pozycji, usunąć z niego nadmierne obciążenia statyczne.

Aby gimnastyka z osteochondrozą lędźwiową przyniosła największy efekt, musisz przestrzegać następujących zasad:

• regularność zajęć;
• stopniowy wzrost intensywności aktywności fizycznej;
• unikaj przepracowania podczas zajęć.

Fizjoterapię należy prowadzić pod okiem doświadczonego instruktora, który wybierze najbardziej skuteczne ćwiczenia dla konkretnego pacjenta i zweryfikuje poprawność ich wykonania.

Według statystyk ból pleców przynajmniej raz w życiu odczuwa co drugi dorosły, podczas gdy w 95% przypadków jest on spowodowany osteochondroza kręgosłupa.

Oprócz zajęć z instruktorem codziennie należy wykonywać poranny kompleks gimnastyczny, który obejmuje specjalne ćwiczenia w osteochondrozie lędźwiowej.

1. Rozluźnienie i skurcz mięśni brzucha. Pozycja wyjściowa stojąca, nogi rozstawione na szerokość barków, ramiona opadające. Weź spokojny oddech rozluźniając mięśnie przedniej ściany brzucha. Podczas wydechu wciągnij do siebie żołądek, napinając mięśnie prasy. Ćwiczenia należy powtarzać, aż pojawi się lekkie zmęczenie.
2. Ruchy głowy z wygięciem kręgosłupa. Pozycja wyjściowa to klęczenie, oparcie na podłodze z wyciągniętymi ramionami, plecy są proste. Powoli unieś głowę i pochyl się do tyłu. Przytrzymaj w tej pozycji przez kilka sekund, a następnie stopniowo powróć do pierwotnej pozycji. Powtórz co najmniej 10-12 razy.
3. Wahadło. Pozycja początkowa leży na plecach, ramionach wzdłuż ciała, nogach zgiętych pod kątem prostym w stawach kolanowych i biodrowych. Obróć nogi w prawo i lewo, kołysząc ruchy wahadłowe, próbując dosięgnąć podłogi. W takim przypadku ostrza nie powinny być zrywane z podłogi.
4. „Łódź”. Pozycja wyjściowa leżąca na brzuchu, ramiona wyciągnięte do przodu. Oderwij górną część ciała i nogi od podłogi, zginając się w plecy. Przytrzymaj w tej pozycji przez 5-6 sekund i powoli powróć do pierwotnej pozycji. Uruchom 10 razy.

Możliwe konsekwencje i komplikacje

Główne powikłania osteochondrozy lędźwiowej to:

• tworzenie przepukliny międzykręgowej;
• dystonia naczyniowo-naczyniowa;
• spondyloliza, spondylolisteza;
• osteopytoza;
• zapalenie stawów kręgosłupa;
• zwężenie kanału kręgowego, co prowadzi do ucisku rdzenia kręgowego i może powodować trwałą niepełnosprawność i obniżoną jakość życia.

Długotrwałe ściskanie korzeni nerwowych unerwiających niektóre narządy jamy brzusznej z czasem prowadzi do pogorszenia ich funkcjonowania. W rezultacie pacjenci mają zaburzenia czynności jelit (zaparcia, biegunka, wzdęcia) i narządów miednicy (zaburzenia oddawania moczu, zaburzenia erekcji, oziębłość, bezpłodność).

Prognoza

Zespół bólowy z osteochondrozą lędźwiową występuje w postaci remisji i zaostrzeń. Lumbago trwa 10-15 dni, po czym stan pacjenta poprawia się, ból ustępuje. Łączenie chorób wtórnych może zapobiec korzystnemu wynikowi. Często przy osteochondrozie lędźwiowej dochodzi do ponownego wystąpienia bólu, który za każdym razem staje się bardziej intensywny i przedłużony.

W złożonym leczeniu osteochondrozy lędźwiowej istotną rolę odgrywa fizjoterapia.

Pacjenci z ciężką osteochondrozą lędźwiową, z uporczywym bólem i innymi objawami są uznawani za czasowo niezdolnych do pracy. Jeżeli w ciągu czterech miesięcy ich stan się nie poprawi, zostaje podjęta decyzja o utworzeniu grupy osób niepełnosprawnych.

Zapobieganie

Zapobieganie rozwojowi osteochondrozy kręgosłupa polega na następujących środkach:

• rzucenie palenia;
• normalizacja masy ciała;
• poprawa ogólnej kondycji fizycznej, aktywnego trybu życia;
• unikanie warunków prowokujących (podnoszenie ciężarów, nagłe ruchy, zakręty, skłonności).