Dyskinezy pęcherzyka żółciowego

Dyskinezy pęcherzyka żółciowego (dysfunkcja pęcherzyka żółciowego) to zaburzenie czynnościowe, w którym upośledzona jest funkcja skurczowa pęcherzyka żółciowego, w wyniku czego przepływ żółci do światła dwunastnicy przestaje spełniać potrzeby procesu trawiennego, tj. Żółć przychodzi albo w niewystarczającej ilości, albo w nadmiar.

W przypadku dyskinezy nie obserwuje się żadnych patologicznych zmian w pęcherzyku żółciowym i przewodach żółciowych. Zatem to naruszenie nie jest niezależną chorobą, ale jest uważane za zaburzenie czynnościowe.

Chociaż patologia ma charakter przewlekły, jednak odpowiednie i terminowe leczenie, utrzymanie zdrowego stylu życia i przestrzeganie diety pomaga zapobiegać zaostrzeniom.

Dyskinezy pęcherzyka żółciowego są często obserwowane w praktyce gastroenterologów i terapeutów. Spośród wszystkich chorób dróg żółciowych stanowi około 15%. U kobiet występuje 10 razy częściej niż u mężczyzn, dotykając głównie młodych ludzi cierpiących na nerwicę i / lub zespół asteniczny. Według statystyk w 30% przypadków ataki kolki żółciowej nie są spowodowane zmianami organicznymi w układzie wątrobowo-żółciowym, ale dyskinezą pęcherzyka żółciowego i przewodów.

Formy choroby

W zależności od przyczyny dyskinezy pęcherzyka żółciowego dzielą się na dwa typy:

• pierwotny - z powodu wrodzonych wad rozwojowych przewodu żółciowego i / lub pęcherzyka żółciowego;
• wtórne - rozwija się jako powikłanie wielu chorób i zaburzeń hormonalnych.

W zależności od cech napięcia mięśni ścian pęcherzyka żółciowego rozróżnia się następujące formy dyskinezy:

• hipermotor (hiperkinetyczny) charakteryzuje się zintensyfikowanym skurczem ścian pęcherzyka żółciowego, w wyniku czego nadmierna ilość żółci wchodzi do dwunastnicy, co jest charakterystyczne dla młodych ludzi;
• hipomotoryczny (hipokinetyczny) - zmniejsza się napięcie ścian pęcherzyka żółciowego, co powoduje niewystarczające pobieranie żółci do dwunastnicy. Zwykle obserwuje się to u osób powyżej 40 lat i cierpiących na nerwicę.

Przyczyny i czynniki ryzyka

Przyczyną pierwotnych dyskinez woreczka żółciowego są wrodzone anomalie:

• podwojenie pęcherzyka żółciowego;
• zwężenie jamy pęcherzyka żółciowego;
• obecność przegrody w pęcherzyku żółciowym.

Wtórne dyskinezy pęcherzyka żółciowego są spowodowane:

• zapalenie żołądka, zapalenie żołądka i dwunastnicy;
• wrzód trawienny żołądka i dwunastnicy;
• zapalenie dróg żółciowych, zapalenie pęcherzyka żółciowego;
• zapalenie trzustki
• wirusowe zapalenie wątroby;
• choroba kamieni żółciowych;
• niedoczynność tarczycy;
• stres, nerwica;
• wagotonia;
• stan po operacji na narządach jamy brzusznej;
• ciężki przebieg niektórych chorób (dystrofia, miotonia, cukrzyca).

W przypadku braku leczenia dyskinezy pęcherzyka żółciowego mogą być komplikowane przez rozwój zapalenia dróg żółciowych, kamienne zapalenie pęcherzyka żółciowego, dysbioza jelit.

Istnieje wiele czynników, które zwiększają ryzyko dyskinezy dróg żółciowych. Należą do nich:

• predyspozycje genetyczne;
• niewystarczające spożycie plastikowych substancji, minerałów i witamin z jedzeniem;
• irracjonalne i niedożywienie (słabe żucie, częste spożywanie tłustych potraw, przekąski w ruchu, jedzenie suchych pokarmów);
• helminthiases;
• infekcje jelitowe;
• zmiana równowagi hormonalnej (zespół napięcia przedmiesiączkowego, otyłość, guzy hormonozależne, terapia hormonalna, ciąża i okres poporodowy);
• choroby zapalne jamy brzusznej i narządów miednicy (zapalenie wyrostka robaczkowego, zespół słoneczny, odmiedniczkowe zapalenie nerek, zapalenie przydatków);
• dystonia naczyniowo-naczyniowa;
• asteniczna budowa ciała;
• brak aktywności fizycznej;
• obciążenie fizyczne lub psychiczne;
• osteochondroza klatki piersiowej;
• przewlekłe choroby o charakterze alergicznym (alergiczny nieżyt nosa, pokrzywka, astma oskrzelowa);
• osłabienie mięśni

Objawy dyskinezy pęcherzyka żółciowego

Wszystkie formy dyskinez mają wiele wspólnych zespołów:

• niestrawny;
• ból
• astenowegetatywny;
• cholestatyczny.

U różnych pacjentów ich nasilenie jest różne.

Rozwój zespołu cholestatycznego prowadzi do niewystarczającego spożycia żółci w dwunastnicy. Przejawia się z następującymi objawami:

• żółtaczkowe zabarwienie skóry i błon śluzowych;
• ciemny kolor moczu;
• jaśniejszy kolor stołka;
• swędząca skóra;
• powiększenie wątroby (powiększenie wątroby).

Zespół cholestatyczny rozwija się u około co drugiego pacjenta z dyskinezą pęcherzyka żółciowego.

W przypadku dyskinezy nie obserwuje się żadnych patologicznych zmian w pęcherzyku żółciowym i przewodach żółciowych.

Rozwój zespołu dyspeptycznego wiąże się z zaburzeniami trawiennymi spowodowanymi niewystarczającą ilością żółci wchodzącej do jelit. Jego znaki:

• odbijanie powietrzem;
• zmniejszony apetyt;
• nieświeży oddech;
• nudności i wymioty
• biała lub żółtawa tablica;
• wzdęcia;
• zaparcia (z postacią hypermotor) lub biegunka (z postacią hypomotor);
• suchość i gorycz w ustach.

Dyskinezie pęcherzyka żółciowego u prawie wszystkich pacjentów towarzyszy rozwój zespołu astenowegetatywnego, objawiający się następującymi objawami:

• drażliwość, labilność nastroju;
• ogólne osłabienie, zmęczenie;
• zaburzenia snu;
• nadmierne pocenie się (nadmierne pocenie się);
• niskie ciśnienie krwi;
• ataki tachykardii;
• bóle głowy
• zmniejszone libido.

Innym objawem dyskinezy pęcherzyka żółciowego jest ból, którego nasilenie różni się w hiperkinetycznych i hipokinetycznych formach dysfunkcji.

W hiperkinetycznych dyskinezach pęcherzyka żółciowego ból jest zlokalizowany w prawym podżebrzu i może promieniować do prawej obojczyka, łopatki i / lub ramienia. Ból jest napadowy, ostry, ostry. Ataki bólu występują wielokrotnie w ciągu dnia, ale trwają nie dłużej niż 30 minut. Błędy w odżywianiu, przeciążenie fizyczne lub psychiczne mogą sprowokować ich rozwój. Po ataku w prawym podżebrzu pozostaje uczucie ciężkości.

Intensywny skurcz ścian pęcherzyka żółciowego z hiperkinetyczną formą dyskinezy na tle zamkniętych zwieraczy prowadzi do rozwoju kolki żółciowej. Zaczyna się nagle od ostrego bólu, któremu towarzyszy strach przed śmiercią, tachykardia, drętwienie kończyn górnych.

U kobiet dyskineza żółciowa jest 10 razy bardziej prawdopodobna niż u mężczyzn, dotykając głównie młodych ludzi cierpiących na nerwicę i / lub zespół asteniczny.

Przy hipokinetycznych dyskinezach pęcherzyka żółciowego ból jest zlokalizowany w nadbrzuszu, a prawy podbrzusz, może rozprzestrzeniać się na prawą stronę pleców. Jest pękająca, nudna, bolesna z natury i trwa kilka dni.

Dyskinezy pęcherzyka żółciowego u dzieci

Według statystyk medycznych, w strukturze ogólnej częstości występowania układu żółciowego u dzieci dyskinezy pęcherzyka żółciowego zajmują czołowe miejsce. Około 80–90% dzieci zarejestrowanych u gastroenterologa cierpi na to zaburzenie czynnościowe.

Dyskinezy pęcherzyka żółciowego u dzieci rozwijają się pod wpływem tych samych przyczyn, co u dorosłych, ale częściej są związane z zaburzeniami neurohumoralnej regulacji napięcia mięśniowego ścian pęcherzyka żółciowego. Takie zaburzenia zwykle obserwuje się na tle dystonii neurokrążącej, dlatego stan ten jest uważany za główną przyczynę dyskinezy pęcherzyka żółciowego w praktyce pediatrycznej.

Głównym objawem klinicznym dyskinezy pęcherzyka żółciowego u dzieci jest rozwój zespołu prawej hipochondrium. Charakteryzuje się nasileniem i bólem zlokalizowanym w tym obszarze. Charakter bólu zależy od postaci choroby. W postaci hipokinetycznej ból wywoływany jest przez zaburzenia odżywiania i ma nudny charakter, trwający dość długo (do kilku tygodni). Postać hiperkinetyczna objawia się ostrym atakiem bólu, który może wywołać rozwój silnego przeciążenia psycho-emocjonalnego.

Zwykle nie ma innych objawów dyskinezy pęcherzyka żółciowego u dzieci.

Diagnostyka

Rozpoznanie ustala się na podstawie charakterystycznych objawów klinicznych, badania fizykalnego, laboratoryjnego i instrumentalnego.

Według statystyk w 30% przypadków ataki kolki żółciowej nie są spowodowane zmianami organicznymi w układzie wątrobowo-żółciowym, ale dyskinezą pęcherzyka żółciowego i przewodów.

Przy dyskinezach pęcherzyka żółciowego wykonuje się następujące badania laboratoryjne:

• ogólne badanie krwi;
• ogólna analiza moczu;
• analiza biochemiczna krwi (aktywność aminotransferazy asparaginianowej, aminotransferazy alaninowej, transpeptydazy gamma-glutamylowej, fosfatazy alkalicznej, poziom magnezu, wapnia, sodu, potasu, bilirubiny, białka całkowitego i jego frakcji, określa się kwas moczowy, kreatyninę);
• profil lipidowy;
• analiza kału jaj robaków pasożytniczych.

Stosowane są również instrumentalne metody diagnostyczne:

• Ultradźwięki wątroby i pęcherzyka żółciowego ze śniadaniem testowym - pozwala ocenić wielkość pęcherzyka żółciowego, stan jego ścian, zawartość, a także określić formę (dyskomotoryczny lub podmotorowy) dyskinezy;
• sondowanie dwunastnicy - wprowadzenie sondy do dwunastnicy, przez którą pobierane są porcje żółci i wysyłane do analizy laboratoryjnej;
• FEGDS (fibroesophagogastroduodenoscopy) - wykonywany w przypadkach, w których zakłada się, że dyskinezy pęcherzyka żółciowego powstały jako powikłanie choroby przełyku, żołądka lub dwunastnicy;
• cholecystografia doustna - pacjent otrzymuje napój kontrastowy, a następnie wykonuje się prześwietlenie pęcherzyka żółciowego. Pozwala to ocenić jego kształt i rozmiar, zidentyfikować możliwe anomalie strukturalne, określić formę dyskinezy;
• cholecystografia dożylna - metoda jest podobna do cholecystografii doustnej i różni się tylko tym, że środek kontrastowy podaje się dożylnie;
• ERCP (endoskopowa cholangiopankreatografia wsteczna) - metoda łącząca badanie rentgenowskie i endoskopię; pozwala zidentyfikować kamień nazębny w pęcherzyku żółciowym, określić formę dyskinezy;
• scyntygrafia wątrobowo-żółciowa - pacjent otrzymuje dożylny izotop technetu, który dobrze gromadzi się w pęcherzyku żółciowym i przewodach żółciowych, po czym skanuje się wątrobę.

Głównym objawem klinicznym dyskinezy pęcherzyka żółciowego u dzieci jest rozwój zespołu prawej hipochondrium.

Leczenie dyskinezy pęcherzyka żółciowego

Terapia dyskinez pęcherzyka żółciowego ma na celu poprawę odpływu żółci z niego. W tym celu zaleca się:

• normalizacja pracy i odpoczynku;
• ujęcie wody mineralnej;
• diety;
• leczenie farmakologiczne (leki żółciopędne, przeciwskurczowe, enzymy, środki uspokajające);
• przeprowadzanie rurek;
• fizjoterapia (kąpiele parafinowe, prądy diadynamiczne, elektroforeza);
• Masaż
• leczenie uzdrowiskowe.

Dieta na dyskinezy pęcherzyka żółciowego

Najważniejszą rolę w złożonym leczeniu dyskinezy pęcherzyka żółciowego stanowi terapia dietetyczna. Pacjentom przepisuje się dietę z tabeli nr 5 według Pevznera (modyfikacja zależy od postaci patologii i cech jej przebiegu klinicznego). Jedzenie należy przyjmować często, co najmniej 5 razy dziennie w małych porcjach. Wszystkie potrawy i napoje powinny być ciepłe, ponieważ zbyt wysoka lub niska temperatura potraw może wywołać atak bólu. Podczas gotowania stosuje się dietetyczne metody obróbki cieplnej: pieczenie, gotowanie, gotowanie na parze. Z diety wyklucz:

• smażone, tłuste i pikantne potrawy;
• pikle i pikle;
• tłuste mięso i ryby;
• kakao i czekolada;
• wyroby cukiernicze, ciasta;
• alkohol
• mocna herbata i kawa, napoje gazowane;
• warzywa drażniące błonę śluzową przewodu żołądkowo-jelitowego (szczaw, rzodkiew, cebula, czosnek);
• produkty, które stymulują procesy powstawania gazu w jelitach (chleb żytni, kapusta, rośliny strączkowe);
• świeże mleko.

Prowadzenie probówek bezprądowych jest wskazane tylko w postaci hipokinetycznej dyskinezy pęcherzyka żółciowego w remisji.

Dieta na dyskinezy żółciowe pozwala na stosowanie następujących produktów:

• suszony chleb z mąki drugiej klasy;
• niskotłuszczowe odmiany mięsa, drobiu, ryb;
• produkty mleczne (twarożek, kefir, jogurt, jogurt naturalny, fermentowane mleko pieczone);
• gotowane lub świeże warzywa, z wyjątkiem tych z listy zakazanej żywności;
• wszelkie zboża w postaci sosów do zupy lub owsianki;
• olej roślinny;
• masło (nie więcej niż 20 g dziennie);
• słabe buliony;
• kawa lub herbata z mlekiem;
• kochanie

Dieta musi być przestrzegana przez długi czas, co najmniej 6 miesięcy, co pozwala osiągnąć stabilną remisję. Pacjenci cierpiący na dyskinezy pęcherzyka żółciowego zaleca się przestrzeganie zasad żywienia dietetycznego przez całe życie.

Leczenie dyskinezy pęcherzyka żółciowego wodą mineralną

Wodę mineralną na dyskinezy pęcherzyka żółciowego zaleca się pić w ciepłej formie 3 razy dziennie na pół godziny przed posiłkiem, po jednej szklance. Gdy forma hipokinetyczna wykazuje wodę mineralną o wysokim stopniu mineralizacji (Mashuk, Borjomi, Batalinskaya, Essentuki nr 17). W przeciwieństwie do hipokinetycznych zalecana jest woda o niskim zasoleniu (Smirnovskaya, Narzan, Lipetsk, Karachinskaya, Darasun). Czas trwania terapii wodą mineralną wynosi 3-6 miesięcy.

Leczenie farmakologiczne dyskinez pęcherzyka żółciowego

Leki stosowane w dyskinezach dróg żółciowych są przepisywane przez gastroenterologa w zależności od postaci choroby. W leczeniu hiperkinetycznych dyskinez pęcherzyka żółciowego:

• leki żółciopędne należące do grupy cholekinetyków (hepaben, holosas, flamin, mannitol, sorbitol, oksafenamid) - poprawiają odpływ żółci;
• cholespasmolytics (Drotaverin, Papaverine, No-shpa) - zatrzymać ból;
• środki uspokajające (Novopassit, nalewka z macicy lub waleriany).

Dyskinezie pęcherzyka żółciowego u prawie wszystkich pacjentów towarzyszy rozwój zespołu astenowegetatywnego.

W przypadku hipokinetycznej postaci dyskinezy pęcherzyka żółciowego zaleca się:

• leki choleretyczne należące do grupy choleretyków (Allohol, Cholenzym, Tanacehol, Lyobil);
• przeciwskurczowe serii miotropowej (Odeston, Duspatalin);
• preparaty enzymatyczne (Penzital, Creon, Mezim) - stosowane w ciężkim zespole dyspeptycznym (wzdęcia, zaparcia lub biegunka, gorycz w jamie ustnej);
• środki tonizujące (nalewka z eleutherococcus, żeń-szeń).

Rurki z dyskinezą pęcherzyka żółciowego

Prowadzenie probówek bezprądowych jest wskazane tylko w postaci hipokinetycznej dyskinezy pęcherzyka żółciowego w remisji. Przed wykonaniem zabiegu pacjent wypija 200 ml 10% roztworu siarczanu magnezu, 2 lekko ubite żółtka, szklankę świeżo wyciśniętego soku z buraków lub wodę mineralną bez gazu, na przykład Essentuki nr 17, po czym leży po prawej stronie, kładąc pod nią podkładkę grzewczą. Procedura trwa 30-40 minut. Tubage powtarza się 6-8 razy z częstotliwością raz na 7-10 dni.

Fizjoterapia dyskinezy żółciowej

Fizjoterapia jest aktywnie stosowana w kompleksowym leczeniu dyskinezy pęcherzyka żółciowego i przyczynia się do szybkiego złagodzenia głównych objawów choroby. W hiperkinetycznej formie patologii stosuje się:

• Terapia mikrofalowa;
• induktotermia;
• elektroforeza z 0,1% roztworem chlorowodorku papaweryny, 10% roztworem magnezji lub 5% roztworem nowokainy;
• zastosowania ozokerytu lub parafiny;
• Prysznic Charcota.

Zaleca się pacjentom z hipokinetyczną dyskinezą pęcherzyka żółciowego:

• faradalizacja pęcherzyka żółciowego;
• UHF;
• prądy diadynamiczne.

Możliwe konsekwencje i komplikacje

W przypadku braku leczenia dyskinezy pęcherzyka żółciowego mogą być komplikowane przez rozwój zapalenia dróg żółciowych, kamienne zapalenie pęcherzyka żółciowego, dysbioza jelit.

Przyczyną dyskinezy pierwotnego pęcherzyka żółciowego są wrodzone wady rozwojowe.

Prognoza

Prognoza jest korzystna. Chociaż patologia ma charakter przewlekły, jednak odpowiednie i terminowe leczenie, utrzymanie zdrowego stylu życia i przestrzeganie diety pomaga zapobiegać zaostrzeniom.

Zapobieganie

Zapobieganie dyskinezom pęcherzyka żółciowego obejmuje następujące środki:

• terminowe wykrywanie i leczenie chorób, które mogą powodować naruszenia odpływu żółci do dwunastnicy;
• przestrzeganie zasad zdrowego odżywiania;
• normalizacja masy ciała;
• utrzymywanie aktywnego stylu życia (uprawianie sportu, codzienne spacery na świeżym powietrzu);
• unikanie przepracowania fizycznego i psychicznego.