Niedokrwienie mózgu

Niedokrwienie mózgu lub niewydolność naczyniowo-mózgowa jest zaburzeniem lub uszkodzeniem tkanki nerwowej wynikającym ze zmniejszenia lub całkowitego zaprzestania przepływu krwi tętniczej do niej.

Niedokrwienie mózgu jest poważnym problemem medycznym i społecznym, ponieważ ta patologia jest jedną z głównych przyczyn trwałej niepełnosprawności, niepełnosprawności i umieralności.

Przyczyny i czynniki ryzyka

Patologiczny mechanizm rozwoju niedokrwienia mózgu polega na niewystarczającym dopływie tlenu i składników odżywczych do neuronów, w wyniku czego normalne funkcjonowanie zostaje zakłócone i następuje ich śmierć.

Ważne jest, aby na czas zidentyfikować choroby, które przyczyniają się do wypadków mózgowo-naczyniowych, w szczególności miażdżycę tętnic, cukrzycę, nadciśnienie tętnicze i prowadzić ich systematyczne leczenie.

Czynniki, które mogą prowadzić do rozwoju braku dopływu krwi do mózgu to:

  • zmiany morfologiczne w naczyniach mózgowych - zaburzenia kształtu i konfiguracji naczyń krwionośnych (tętniaki, wady naczyniowe, wrodzone wady rozwojowe ścian), zmiany okluzyjne (przedłużony skurcz, skrzepy krwi, płytki miażdżycowe), anomalie w strukturze dużych naczyń;
  • zmiany właściwości reologicznych krwi i układu hemostazy - zaburzona równowaga wodno-elektrolitowa (choroby układu hormonalnego, nerek), dysproteinemia (zmiany frakcji białek surowicy), zwiększona skłonność do zakrzepicy;
  • zaburzenia mózgowe i ogólne zaburzenia hemodynamiczne - ciężkie zatrucie, ciężka niedokrwistość różnego pochodzenia, choroby sercowo-naczyniowe na etapie dekompensacji;
  • indywidualne i związane z wiekiem cechy metabolizmu komórek nerwowych i ich reakcja na miejscowe pogorszenie mózgowego przepływu krwi.

Najczęściej niedokrwienie mózgu rozwija się wraz z połączeniem zmian miażdżycowych naczyń mózgowych i nadciśnienia tętniczego. Płytki cholesterolu stopniowo zwiększają się i blokują światło tętnicy, zmniejszając w niej przepływ krwi. Wzrost ciśnienia krwi powoduje skurcz tętnic, w wyniku czego przepływ krwi przez częściowo zablokowane naczynia jest jeszcze bardziej zaburzony, aw niektórych przypadkach całkowicie zatrzymuje się, co prowadzi do silnego głodu tlenu w komórkach mózgu.

U młodych pacjentów następujące stany patologiczne mogą powodować niedokrwienie mózgu:

  • zapalne lub dziedziczne angiopatie;
  • zaburzenia rytmu serca;
  • amyloidoza;
  • niedociśnienie tętnicze;
  • palenie
  • nadużywanie alkoholu.
Powikłania niedokrwienia mózgu zwykle rozwijają się w przypadku późnego poszukiwania pomocy medycznej lub ciężkiej ostrej niewydolności naczyniowo-mózgowej.

U osób starszych ryzyko wystąpienia niedokrwienia mózgu wzrasta wraz z:

  • nowotwory złośliwe;
  • cukrzyca;
  • przewlekła niewydolność serca;
  • choroba niedokrwienna serca.

Formy i stadia choroby

Zgodnie z charakterystyką przebiegu klinicznego rozróżnia się dwie formy niedokrwienia mózgu:

  • ostry - przebiega jak ostry udar niedokrwienny lub przemijający udar naczyniowo-mózgowy;
  • przewlekły - długi kurs, powolny postęp.

Przebieg niedokrwienia mózgu dzieli się na kilka etapów:

  1. Ogólne samopoczucie pacjenta jest zadowalające, objawy neurologiczne są słabo wyrażone. Pojawiają się zaburzenia osobowości emocjonalnej (agresywność, drażliwość), zaburzenia funkcji poznawczych (spowolnienie zdolności umysłowych, zmniejszenie koncentracji uwagi). Mogą wystąpić niewielkie zaburzenia koordynacji i chodu. Niepełnosprawność zostaje zapisana w całości.
  2. Nasilenie objawów neurologicznych wzrasta, pojawia się ataksja, zaburzenia nerwów czaszkowych, zaburzenia pozapiramidowe. Narastają naruszenia funkcji poznawczych i sfery emocjonalnej. Adaptacja zawodowa i społeczna spada.
  3. Powstaje wiele objawów neurologicznych: rozwija się zespół Parkinsona, pojawia się nietrzymanie moczu, zaburzone jest chodzenie. Z powodu gwałtownego spadku krytyki ich stanu pacjenci zwykle nie zgłaszają żadnych dolegliwości. Znaczące zaburzenia w tle emocjonalnym przejawiają się klinicznie w zaburzeniach psychotycznych, zespole apatyczno-abulicznym, odhamowaniu i wybuchowości. Wyrażone zaburzenia myślenia, pamięci, praktyki, mowy. Powoli powstaje demencja. Rozwój nieprzystosowania staje się przyczyną utraty zdolności nie tylko do działalności zawodowej, ale także do samoobsługi.
Popularne ludowe metody leczenia niedokrwienia mózgu są nieskuteczne. Samoleczenie stanowi poważne zagrożenie dla życia i zdrowia pacjentów.

W zależności od czasu trwania objawów niedokrwienia mózgu wyróżnia się trzy wskaźniki postępu choroby:

  1. Wolno - ponad 5 lat.
  2. Średni - od 2 do 5 lat.
  3. Szybki - mniej niż 2 lata.

Objawy niedokrwienia mózgu

Głównymi objawami klinicznymi przewlekłego niedokrwienia mózgu są zaburzenia emocjonalne, zaburzenia pamięci, zdolności uczenia się i pamięci, a także zaburzenia motoryczne. Istnieje wyraźna odwrotna zależność między zaburzeniami poznawczymi a występowaniem dolegliwości: im bardziej cierpi aktywność poznawcza, tym mniej skarg jest zgłaszanych pacjentom. Dlatego niemożliwe jest oszacowanie ciężkości procesu patologicznego na podstawie subiektywnych odczuć i skarg pacjentów.

Głównym objawem niedokrwienia mózgu w przebiegu przewlekłym jest upośledzenie funkcji poznawczych. Jednocześnie pojawiają się i stopniowo postępują zaburzenia motoryczne i zaburzenia sfery emocjonalnej.

Ostre niedokrwienie mózgu pojawia się nagle, jego objawy:

  • silny ból głowy;
  • nudności, czasem nawet wymioty i wymioty nie przynoszą ulgi;
  • ogólna słabość;
  • reakcje naczyniowo-naczyniowe (pocenie się, drżenie, uderzenia gorąca);
  • niewyraźne widzenie;
  • krótkotrwała upośledzona świadomość;
  • ogniskowe objawy neurologiczne (określone przez lokalizację procesu niedokrwiennego).

W przypadku przejściowego zaburzenia krążenia mózgowego upośledzone funkcje neurologiczne zostają w pełni przywrócone w ciągu 24 godzin. Jeśli objawy neurologiczne znikną w ciągu tygodnia, mówią o niewielkim udarze. Utrzymywanie się deficytu neurologicznego powyżej 7 dni wskazuje na całkowity udar niedokrwienny.

Niekorzystne rokowanie obserwuje się u pacjentów z udarem niedokrwiennym - około 20% z nich umiera w pierwszych dniach choroby, u pacjentów, którzy przeżyli, z reguły nie dochodzi do pełnego przywrócenia upośledzonych funkcji neurologicznych.

Niedokrwienie mózgu u noworodków

Rozwój niedokrwienia mózgu u noworodków jest spowodowany głodem tlenu u płodu w czasie ciąży lub w trakcie porodu.

Następujące objawy sugerują obecność niedokrwienia mózgu u noworodka:

  • marmurkowatość skóry;
  • zaskoczony i bezprzyczynowy płacz;
  • zaburzenia snu;
  • atonia mięśni;
  • objętość głowy jest większa niż normalnie;
  • wypukły duży fontanel;
  • naruszenia ssania i połykania;
  • niewydolność oddechowa;
  • drgawki.

W zależności od nasilenia objawów klinicznych u noworodków wyróżnia się kilka stopni nasilenia niedokrwienia mózgu:

  1. Łatwe Przejawia się to w nadmiernym ucisku lub wzburzeniu dziecka, które utrzymują się w pierwszym tygodniu życia.
  2. Średni. Pojawiają się ogniskowe objawy neurologiczne, mogą wystąpić drgawki.
  3. Ciężki Wyraźny niedobór neurologiczny, zaburzenia oddychania i serca są charakterystyczne.

Diagnostyka

Rozpoznanie niedokrwienia mózgu jest czasami trudne, ponieważ jego objawy są podobne do wielu innych chorób, w szczególności:

  • zwyrodnienie korowo-podstawne;
  • postępujące porażenie nadjądrowe;
  • Choroba Parkinsona;
  • zanik wielosystemowy;
  • Choroba Alzheimera;
  • guzy mózgu;
  • ataksja
  • idiopatyczna dysbasia;
  • wodogłowie normotensyjne.

Kompleksowe badanie rozpoczyna się od badania pacjenta, ustalenia stanu neurologicznego, oceny stanu układu sercowo-naczyniowego i oddechowego. W celu ustalenia statusu neurologicznego oceń:

  • jasność świadomości;
  • koordynacja ruchów gałek ocznych;
  • reakcja źrenicy na światło;
  • symetria twarzy;
  • zdolność do robienia twarzy, mimiki;
  • mowa;
  • ruchy języka;
  • koordynacja ruchów;
  • napięcie i siła mięśni;
  • pamięć
  • odruchy ścięgien;
  • wrażliwość
Długoterminowymi konsekwencjami niedokrwienia mózgu u noworodków mogą być trudności w nauce, niewydolność umysłowa.

Badanie instrumentalne przeprowadzone w przypadkach podejrzenia niedokrwienia mózgu obejmuje następujące metody:

  • angiografia naczyń mózgowych;
  • obliczone i / lub rezonans magnetyczny mózgu;
  • elektroencefalografia;
  • podwójne skanowanie tętnic szyjnych;
  • przezczaszkowa dopplerografia.

Leczenie niedokrwienia mózgu

Leczenie niedokrwienia mózgu może być zachowawcze lub chirurgiczne. Jego celem jest całkowite wyleczenie lub przynajmniej znacząca poprawa mózgowego przepływu krwi.

Schemat leków obejmuje leki z następujących grup:

  • neuroprotektory - chronią neurony mózgu przed uszkodzeniem niedotlenieniem;
  • rozszerzenie naczyń krwionośnych - z powodu rozszerzenia światła poprawia się przepływ krwi przez tętnice mózgowe;
  • antykoagulanty - zmniejszają ryzyko zakrzepów krwi, poprawiają właściwości reologiczne krwi;
  • obniżające stężenie lipidów - obniżają poziom cholesterolu we krwi, a tym samym zmniejszają tempo postępu miażdżycy.

Nie bez znaczenia w złożonym leczeniu niedokrwienia mózgu są metody fizjoterapii (magnetoterapia, elektroforeza, ćwiczenia fizjoterapeutyczne, masaż, mioelektrostymulacja). Dobry efekt terapeutyczny wywiera elektrorefleksoterapia mikroprądowa, która normalizuje krążenie mózgowe i poprawia funkcję neuronów.

Leczenie chirurgiczne niedokrwienia mózgu jest wskazane w przypadku ciężkiego zwężenia tętnic mózgowych lub ich zablokowania za pomocą płytki miażdżycowej, zakrzepu. Najczęściej wykonuj następujące operacje:

  • endarterektomia tętnicy szyjnej;
  • trombektomia
  • stentowanie tętnicy szyjnej.
Niedokrwienie mózgu jest jedną z głównych przyczyn uporczywej niepełnosprawności, niepełnosprawności i umieralności.

Jedną z eksperymentalnych metod leczenia niedokrwienia mózgu jest zastosowanie macierzystych komórek mezenchymalnych. Komórki te, gdy znajdą się w dotkniętych obszarach mózgu, łączą się z tkankami i przyczyniają się do rozwoju bocznej sieci naczyń krwionośnych.

Popularne metody leczenia niedokrwienia mózgu (nalewka czosnkowa, woda koperkowa, napar z liści orzecha włoskiego) są nieskuteczne. Samoleczenie stanowi poważne zagrożenie dla życia i zdrowia pacjentów, ponieważ postęp procesów niedotlenienia może spowodować nieodwracalne uszkodzenie neuronów mózgu, a ostatecznie śmierć pacjenta.

Możliwe konsekwencje i komplikacje

Nasilenie i nasilenie długotrwałych skutków niedokrwienia mózgu są określone przez formę i stadium choroby. Najczęstsze komplikacje to:

  • udar niedokrwienny - towarzyszy mu zmiękczenie i śmierć części tkanki mózgowej;
  • zaburzenia artykulacji, aż do głupoty;
  • dysfunkcje narządów miednicy;
  • uporczywe naruszenia połykania i oddychania;
  • arefleksja;
  • porażenie
  • parestezja;
  • encefalopatia;
  • padaczka.

Długoterminowymi konsekwencjami niedokrwienia mózgu u noworodków mogą być trudności w nauce, niewydolność umysłowa.

Prognoza

Dzięki terminowej diagnozie i odpowiedniej terapii postęp przewlekłego niedokrwienia mózgu znacznie się spowalnia. Rokowanie pogarsza się w przypadku ciężkiej współistniejącej patologii (nadciśnienie, arytmia, cukrzyca).

Powikłania niedokrwienia mózgu zwykle rozwijają się w przypadku późnego poszukiwania pomocy medycznej lub ciężkiej ostrej niewydolności naczyniowo-mózgowej, która występuje z nadciśnieniem wewnątrzczaszkowym, uszkodzeniem struktur macierzystych i masową śmiercią neuronów.

Utrzymywanie się deficytu neurologicznego powyżej 7 dni wskazuje na całkowity udar niedokrwienny.

Niekorzystne rokowanie obserwuje się u pacjentów z udarem niedokrwiennym - około 20% z nich umiera w pierwszych dniach choroby, u pacjentów, którzy przeżyli, z reguły nie dochodzi do pełnego przywrócenia upośledzonych funkcji neurologicznych.

Zapobieganie

Zapobieganie niedokrwieniu mózgu powinno rozpocząć się we wczesnym wieku. Należy wykluczyć narażenie na następujące czynniki ryzyka:

  • sytuacje stresowe;
  • brak aktywności fizycznej;
  • palenie
  • otyłość
  • nadużywanie alkoholu.

Ważne jest, aby na czas zidentyfikować choroby, które przyczyniają się do wypadków mózgowo-naczyniowych, w szczególności miażdżycę tętnic, cukrzycę, nadciśnienie tętnicze i prowadzić ich systematyczne leczenie.

Kiedy pojawią się pierwsze oznaki przewlekłego niedokrwienia mózgu:

  • do zbadania przez neurologa;
  • otrzymywać systematyczne leczenie;
  • rzucić palenie i picie napojów alkoholowych;
  • Unikaj długotrwałej ekspozycji na słońce;
  • znormalizować poziom wysiłku fizycznego (odmowa nadmiernego wysiłku, regularne ćwiczenia fizjoterapeutyczne);
  • normalizować masę ciała.

Przestrzeganie tych zasad może spowolnić postęp przewlekłego niedokrwienia mózgu i znacznie zmniejsza ryzyko poważnych powikłań.