Krótki opis choroby
Zapalenie osierdzia jest stanem zapalnym worka osierdziowego. Występuje ostre i przewlekłe zapalenie osierdzia, a także suche i wysiękowe zapalenie osierdzia.
Suche ostre zapalenie osierdzia jest niezależną chorobą, której przebieg jest łagodny i kończy się po jednym, dwóch miesiącach i zwykle bez powikłań.
Wysiękowe zapalenie osierdzia najczęściej występuje na podostrym i przewlekłym etapie; chorobie towarzyszy gromadzenie się płynu w jamie osierdziowej.
Przyczyny choroby
Zapalenie osierdzia występuje z powodu infekcji wywołanych przez bakterie, prątki gruźlicze, riketsje, grzyby, wirusy, pierwotniaki, z powodu reumatoidalnego zapalenia stawów, reumatyzmu, zawału serca, urazów (w tym promieniowania, pooperacyjnych), nowotworów, mocznicy, tocznia rumieniowatego , z powodu braku witamin C, B1.
Według statystyk najczęściej choroba występuje na tle chorób autoimmunologicznych, alergii.
Objawy zapalenia osierdzia
Objawy zapalenia osierdzia zależą od stadium choroby, charakteru płynu zawartego w osierdziu, jego ilości i szybkości jego akumulacji.
W ostrej postaci choroby pacjent skarży się na bóle serca, które są odczuwane bardziej w pobliżu wierzchołka serca lub poniżej mostka. Ból można podać na lewe ramię, szyję, lewe łopatki, obszar nadbrzusza, mają bolesny, tępy i silny charakter. Te objawy zapalenia osierdzia przypominają obraz kliniczny zawału serca lub zapalenia opłucnej, pacjent skarży się na nasilenie, dyskomfort w sercu. Takie bóle serca są głównym objawem suchego zapalenia osierdzia.
Kiedy pojawia się wysięk (płyn), jego szybkie nagromadzenie w osierdziu powoduje duszność. Duszność jest szczególnie nasilona, gdy pacjent przyjmuje pozycję poziomą i towarzyszy mu suchy kaszel. Jeśli nerw przeponowy jest podrażniony, do wskazanych objawów zapalenia osierdzia dodaje się wymiotów.
Wysiękowemu zapaleniu osierdzia towarzyszy zmniejszenie, często zanik wierzchołkowego impulsu serca - jest to spowodowane dużą ilością płynu w osierdziu. Istnieje predyspozycja do zwiększenia absolutnej tępoty serca (część klatki piersiowej, w której po stuknięciu (uderzeniu) obszar serca jest określony specjalnym dźwiękiem). Zauważono obrzęk żył na szyi.
W przypadku wysiękowego zapalenia osierdzia wierzchołki serca są gwałtownie stłumione, rozwija się częstoskurcz zatokowy. Kiedy pojawia się wysięk, słychać odgłos tarcia osierdzia.
Diagnoza choroby
Ostre zapalenie osierdzia jest określane najpierw przez wspólne objawy: gorączkę niskiej jakości, leukocytozę z przesunięciem w lewo, podwyższoną ESR. Wykonuje się zdjęcie rentgenowskie, na którym wykrywa się wysięk i wykonuje się EKG.
Leczenie zapalenia osierdzia
Leczenie zapalenia osierdzia w ostrym stadium rozpoczyna się od wprowadzenia dożylnego 2 ml roztworu dipyronu 50% lub 2 ml roztworu promedolu 2% (pod skórą lub dożylnie) lub 1-2 ml roztworu pantoponu 2%. Pacjentowi przepisuje się również wdychanie mieszaniny tlenu i azotu. Leki przeciwzapalne - salicylany, kortykosteroidy itp. Dają dobry wynik w leczeniu zapalenia osierdzia.
Czasami na etapie pierwszej pomocy pacjentowi może być konieczne wykonanie nakłucia osierdzia i usunięcie 150-200 ml płynu. Jeśli we wnęce znajdowała się ropa, pacjent musi wprowadzić penicylinę.
W tym przypadku leczenie zapalenia osierdzia glikozydami nasercowymi jest uważane za nieskuteczne.
Zapobieganie chorobom
Profilaktyka zapalenia osierdzia jest zapobieganiem chorobom, które mogą go wywołać: reumatyzm, zapalenie płuc, zawał serca, gruźlica, reumatoidalne zapalenie stawów, histoplazmoza, amebiaza, rak płuc lub piersi, twardzina skóry, czerniak, sarkoidoza, chłoniak, amyloidoza, białaczka, kokcydioza. Jeśli te choroby wystąpią, należy zadbać o ich terminowe i odpowiednie leczenie.
