Wrzód dwunastnicy

Wrzód dwunastnicy (wrzód dwunastnicy DU) jest przewlekłą nawracającą chorobą, która występuje z okresami remisji i zaostrzeń, charakteryzująca się obecnością wrzodów (defektów penetrujących warstwę podśluzówkową mięśni, blizn podczas gojenia) na błonie śluzowej dwunastnicy.

Chorobę rejestruje się częściej u mężczyzn, częściej wśród młodych pacjentów i pacjentów w wieku dojrzałym (do 50 lat). W krajach rozwiniętych zapadalność na dwunastnicę YPD waha się od 4 do 15%. Podczas wykonywania fibrogastroduodenoskopii zmiany bliznowate, wskazujące na historię owrzodzenia dwunastnicy, są rejestrowane u około 20% pacjentów.

Wady w początkowej części jelita cienkiego powstają znacznie częściej niż na błonie śluzowej żołądka: stosunek wrzodów dwunastnicy i żołądka wynosi 4: 1, według innych źródeł, wśród młodych pacjentów, 1 zdiagnozowany wrzód dwunastnicy odpowiada za 10 zdiagnozowanych wrzodów dwunastnicy.

Główne niebezpieczeństwo owrzodzenia dwunastnicy wiąże się z prawdopodobieństwem krwawienia jako jednym z powikłań (wiele badań wskazuje, że stan ten rozwija się w co czwartym nosicielu diagnozy) oraz z możliwością perforacji ściany narządu z późniejszym rozwojem zapalenia otrzewnej.

Przyczyny i czynniki ryzyka

Główną przyczyną wrzodów dwunastnicy (w prawie 100% przypadków) jest zakażenie mikroorganizmem Helicobacter pylori. Rola tych bakterii w rozwoju zmian zapalnych w błonie śluzowej żołądka i jelita cienkiego w 1981 r. Została zidentyfikowana przez Barry'ego Marshalla i Robina Warrena, w 2005 r. Otrzymali Nagrodę Nobla za odkrycie. Helicobacteria są nie tylko głównymi prowokatorami zapalenia żołądka i choroby wrzodowej, ale są również uważane za przedstawicieli czynników rakotwórczych klasy I.

Helicobacter pylori to zakrzywiony mikroorganizm w kształcie pręta, w kształcie litery S, wyposażony na jednym z biegunów w kilka (od 2 do 6) wici. Poruszając się szybko w przewodzie pokarmowym, wnika w śluz pokrywający ścianę jelita, dzięki wici, zostaje zakorkowany do grubości ściany jelita, kolonizuje go i uszkadza, powodując wrzód dwunastnicy. Optymalne warunki dla istnienia Helicobacter pylori to temperatura otoczenia od 37 do 42 ° C i poziom kwasowości 4–6 pH, co tłumaczy wrażliwość początkowych części jelita cienkiego, gdzie pH waha się od 5,6 do 7,9.

Najczęściej wrzód trawienny dwunastnicy jest wywoływany przez bakterię Helicobacter pylori

Źródłem infekcji jest chory lub nosiciel - nosiciel, w którego ciele znajdują się bakterie bez wywoływania objawów choroby wrzodowej dwunastnicy. Zakażenie następuje drogą kałowo-ustną lub doustno-ustną (Helicobacter pylori jest wydalana ze śliną, płytką nazębną, wypróżnieniami) poprzez bezpośredni kontakt, stosowanie zanieczyszczonych produktów, stosowanie sztućców zanieczyszczonych Helicobacter pylori, szczoteczkami itp.

Pomimo faktu, że zakażenie Helicobacter pylori jest główną przyczyną wrzodów dwunastnicy, istnieje wiele innych czynników, które mogą wywołać chorobę:

• ostre i przewlekłe przeciążenie psycho-emocjonalne;
• nadużywanie alkoholu, palenie;
• czynnik odżywczy (systematyczne stosowanie grubego, pikantnego, nadmiernie gorącego lub zimnego jedzenia wywołuje wydzielanie żołądkowe, nadmierne wytwarzanie kwasu solnego);
• przyjmowanie leków gastrotropowych, które mają szkodliwy wpływ na wewnętrzną skorupę ciała (niesteroidowe leki przeciwzapalne, pochodne kwasu salicylowego, hormony glukokortykosteroidowe);
• przewlekłe choroby przewodu pokarmowego (marskość, przewlekłe zapalenie trzustki);
• nacisk na błonę śluzową nowotworów wolumetrycznych zlokalizowanych w warstwie podśluzówkowej;
• ostra niedotlenienie (urazy, masywne oparzenia, śpiączka);
• rozległe interwencje chirurgiczne (produkcja kwasu chlorowodorowego, jednego z czynników agresji, wzrasta do 4 razy w ciągu 10 dni po operacji);
• ciężka cukrzycowa kwasica ketonowa;
• zagrożenia zawodowe (sole metali ciężkich, pestycydy, pary farb i lakierów, węglowodory aromatyczne).

W krajach rozwiniętych zapadalność na dwunastnicę YPD waha się od 4 do 15%.

Czynniki ryzyka rozwoju choroby wrzodowej dwunastnicy:

• dziedziczna predyspozycja (historia rodziny jest obciążona u około 3-4 na 10 osób cierpiących na tę chorobę);
• obecność grupy krwi I zwiększa ryzyko powstawania wrzodów na błonie śluzowej dwunastnicy o prawie 40%;
• stabilne wysokie stężenie chlorowodoru (HCl) w soku żołądkowym;
• wykrywanie antygenów zgodności tkankowej (ludzkie antygeny leukocytowe) B15, B5, B35;
• wrodzony niedobór gastroprotektorów;
• choroby układu oddechowego i układu sercowo-naczyniowego, w których zmniejsza się skuteczność oddychania zewnętrznego (przewlekłe obturacyjne zapalenie oskrzeli, astma oskrzelowa, niewydolność serca itp.), rozwija się uogólniony głód tlenu, w tym błona śluzowa dwunastnicy, co prowadzi do zahamowania miejscowego czynniki ochronne; i inni

Patogeneza wrzodu dwunastnicy jest naruszeniem równowagi między wpływami agresywnymi (zakażenie Helicobacteria, nadmierne wytwarzanie HCl i agresywnych enzymów trawiennych, zaburzona ruchliwość jelit, agresja autoimmunologiczna, zaburzone funkcjonowanie przywspółczulnego połączenia ANS i współczulnego układu nadnerczy itp. p.) i ochrona (bariera śluzowa, aktywna regeneracja nabłonka jelitowego, w pełni funkcjonujący lokalny mikrokrążenie, produkcja prostaglandyn, enkefalin itp.).

Formy wrzodu dwunastnicy

Zgodnie z lokalizacją wrzodu:

• bulbar lub cebula (przednia ściana, tylna ściana, „lustro”);
• post - lub retrobulbar (proksymalny lub dystalny), stwierdzony w nie więcej niż 3% przypadków.

W zależności od fazy procesu zapalnego:

• zaostrzenie;
• zanikające zaostrzenie;
• remisja;
• nawrót choroby wrzodowej dwunastnicy.

Nasilenie choroby klasyfikuje się w następujący sposób:

• po raz pierwszy wykryto dwunastnicę YAB;
• przebieg utajony (bezobjawowy);
• łagodne nasilenie - choroba nasila się nie więcej niż 1 raz w ciągu 1-3 lat, dobrze nadaje się do leczenia zachowawczego, zaostrzenia trwają do 1 tygodnia;
• umiarkowane nasilenie - 2 zaostrzenia w ciągu roku, podczas których pacjenci są hospitalizowani, zatrzymanie objawów zaostrzenia zajmuje do 2 tygodni, często rozwijają się powikłania;
• ciężka postać - stale nawracające, zaostrzenia występują częściej niż dwa razy w roku, pacjenci podczas zaostrzeń poddawani są leczeniu szpitalnemu, postać ta charakteryzuje się powikłaniami, ciężkimi zaburzeniami trawienia, intensywnym, uporczywym zespołem bólowym.

Wrzód dwunastnicy występuje częściej u mężczyzn, częściej wśród młodych pacjentów i pacjentów w wieku dojrzałym (do 50 lat).

W zależności od wielkości i głębokości wady owrzodzenia (zgodnie z wynikami FGDS):

• mała wada - nie więcej niż 5 mm średnicy;
• duży wrzód - ponad 7 mm;
• gigantyczna wada wrzodowa - ponad 15-20 mm;
• powierzchowny wrzód - głębokość nie większa niż 5 mm;
• głęboki wrzód - głębokość przekracza 5 mm.

Zgodnie z rodzajem zaburzenia motoryki jelit wrzód dwunastnicy może postępować zgodnie z typem hiper- lub hipokinetycznym.

Odmiany morfologiczne wrzodów trawiennych (wrzody):

• świeża wada;
• wrzód migracyjny;
• przewlekły wrzód (przy braku oznak blizn przez ponad 1 miesiąc);
• wrzód bliznowaty;
• wrzód mdły (nie gojący się przez długi czas, utworzony przez bliznę);
• skomplikowany wrzód.

Etapy

Etapy choroby wrzodowej dwunastnicy są określane na podstawie obrazu endoskopowego:

1. Świeży defekt wrzodziejący (wzrost zjawisk zapalnych).
2. Maksymalne nasilenie objawów.
3. Zmniejszone objawy stanu zapalnego.
4. Regresja wrzodu trawiennego.
5. Nabłonek.
6. Blizny (czerwone i białe fazy blizn).

Alternatywna klasyfikacja sugeruje 3 etapy:

1. Ostre zapalenie, ze świeżym wrzodziejącym uszkodzeniem błony śluzowej.
2. Etap rozpoczęcia nabłonka.
3. Etap gojenia.

Objawy wrzodu dwunastnicy

Symptomatologia choroby składa się z 2 głównych zespołów: dyspeptycznego (zaburzenia trawienia) i bólu.

Manifestacje zespołu bólowego prowadzącego do kliniki choroby:

• ból w rzucie brzucha lub po prawej stronie linii środkowej (prawdopodobnie rozprzestrzenianie się bólu w plecach, w prawym górnym kwadrancie)
• późny (po 1,5-2 godzinach po jedzeniu), głodny (po 6-7 godzinach) lub nocny ból (pojawienie się wczesnego bólu pół godziny lub godzinę po jedzeniu jest nietypowe dla wrzodu dwunastnicy);
• charakter bólu jest bardzo zróżnicowany (od słabego bólu do intensywnego wiercenia, cięcia, skurczu), zależy od indywidualnych czynników;
• ból jest zatrzymywany przez jedzenie lub leki zobojętniające kwas, przechodzi po wymiotach;
• ból nie jest trwały, występuje okresowo (podczas zaostrzenia, częściej w okresie wiosenno-jesiennym) trwa od kilku dni do kilku tygodni.

Wrzód dwunastnicy objawia się bólem żołądka lub po prawej stronie linii środkowej

Dyspeptyczne objawy choroby wrzodowej dwunastnicy:

• odbijanie kwaśne, zgaga;
• nudności (z lokalizacją wady wrzodowej w początkowej części jelita cienkiego prawie nigdy nie odnotowano);
• ulga w wymiotach;
• prawdopodobnie zwiększony apetyt;
• skłonność do zaparć.

Oprócz zaburzeń trawiennych i bólu, pacjentom mogą przeszkadzać objawy astenno-wegetatywne: osłabienie, letarg, obniżona wydajność, drażliwość i zmęczenie.

Rozpoznanie wrzodu dwunastnicy

Aby potwierdzić diagnozę, stosuje się szereg laboratoryjnych i instrumentalnych metod badawczych:

• ogólne badanie krwi (objawy niedokrwistości w przypadku utajonego krwawienia, leukocytoza, tendencja do wzrostu liczby czerwonych krwinek i hemoglobiny, zmniejszenie ESR);
• analiza kału pod kątem krwi utajonej;
• badanie cytologiczne i histologiczne biopsji błony śluzowej żołądka;
• reakcja łańcuchowa polimerazy w celu wykrycia fragmentów DNA Helicobacter pylori;
• FEGDS z celowaną biopsją;
• Rentgen żołądka z podwójnym kontrastem (wrzodziejąca nisza, objaw palca wskazującego na przeciwległej ścianie, deformacja jelit, opóźnienie środka kontrastowego w miejscu wady wrzodu itp.).

Leczenie choroby wrzodowej dwunastnicy

Leczenie wrzodu trawiennego dwunastnicy z reguły jest zachowawcze, odbywa się w dwóch głównych kierunkach: eliminacja Helicobacter pylori i normalizacja funkcjonowania jelita cienkiego, przywrócenie równowagi czynników ochronnych i agresji, terapia lecznicza.

Terapia eradykacyjna jest przeprowadzana z zastosowaniem schematów trzy- lub czteroskładnikowych [inhibitory pompy protonowej lub blokery H2-histaminy, gastroprotektory, leki przeciwbakteryjne (makrolidy, półsyntetyczne penicyliny lub środki przeciwdrobnoustrojowe)].

Nawrót choroby obserwuje się w ponad połowie przypadków w pierwszym roku po bliznowaceniu wrzodu, aw okresie 2-3 lat po wystąpieniu choroby - u 8-9 na 10 pacjentów.

Aby zatrzymać objawy i stymulować gojenie wad za pomocą erozyjnego zapalenia żołądka, stosuje się następujące grupy leków:

• środki zobojętniające kwas i adsorbenty;
• Banery
• leki przeciwutleniające;
• prokinetyka;
• przeciwskurczowe;
• środki uspokajające.

Oprócz leczenia uzależnienia od narkotyków warunkiem koniecznym szybkiego powrotu do zdrowia jest zmiana stylu życia (racjonalna dieta, rzucenie palenia, nadużywanie alkoholu itp.), Przestrzeganie zasad mechaniki (gotowane jedzenie lub gotowanie na parze, nie uszkadzając zaognionej powierzchni błony śluzowej), chemicznej ( eliminacja agresywnych pokarmów gazowanych, kwaśnych, pikantnych, nadmiernie słonych) i termicznych (ciepłe jedzenie, z wyłączeniem potraw gorących lub zimnych).

Leczenie choroby wrzodowej dwunastnicy jest głównie zachowawcze

Przy nieskuteczności leczenia zachowawczego, a także w przypadku powikłań, zaleca się chirurgiczne wycięcie owrzodzenia.

Możliwe powikłania i konsekwencje owrzodzenia dwunastnicy

Wrzód dwunastnicy może mieć następujące powikłania:

• krwawienie
• perforacja (perforacja ściany jelita);
• penetracja (kiełkowanie w pobliskich narządach przewodu pokarmowego);
• złośliwość (złośliwość);
• zwężenie początkowej części jelita cienkiego.

Prognoza

Nawrót choroby obserwuje się w ponad połowie przypadków w pierwszym roku po bliznowaceniu wrzodu, aw okresie 2-3 lat po wystąpieniu choroby - u 8-9 na 10 pacjentów. Przy złożonym leczeniu rokowanie jest korzystne, pogarsza się z ciągłym nawrotem, systematycznym rozwojem powikłań.

Zapobieganie wrzodom dwunastnicy

1. Środki higieny osobistej zapobiegające zakażeniu Helicobacter pylori.
2. Racjonalna dieta.
3. Odmowa użycia produktów, które podrażniają błonę śluzową przewodu pokarmowego.
4. Terminowe leczenie chorób przewlekłych, które mogą wywoływać rozwój wrzodów dwunastnicy.