Cząsteczka ozonu zawiera trzy atomy tlenu, co decyduje o jej wysokich właściwościach utleniających. Z tego powodu ozon ma silne działanie przeciwdrobnoustrojowe, które jest szeroko stosowane w medycynie, życiu codziennym i przemyśle. W szczególności stosuje się go w ozonizatorach przeznaczonych do dezynfekcji pomieszczeń mieszkalnych i roboczych, piwnic i strychów.
Istnieje eksperymentalna dziedzina medycyny, w której podskórne zastrzyki ozonu stosuje się w celach terapeutycznych. Ale z uwagi na fakt, że skuteczność terapii ozonowej nie została potwierdzona w żadnym badaniu klinicznym, a sam ozon należy do grupy czynników rakotwórczych, w większości krajów jego przeprowadzanie jest zabronione lub dozwolone tylko za pisemną zgodą pacjenta po poinformowaniu go o możliwych konsekwencjach.
Jak dochodzi do zatrucia ozonem?
Ozon jest substancją toksyczną o najwyższej klasie toksyczności. Wchodząc do organizmu powoduje peroksydację lipidów, w wyniku czego w dużych ilościach powstają wolne rodniki - związki charakteryzujące się wysoką aktywnością chemiczną. Reagują z błonami komórkowymi i strukturami, wpływając na nie i powodując śmierć komórki.
Ozon działa drażniąco na błony śluzowe dróg oddechowych, prowadząc do poważnych zaburzeń oddechowych.
Objawy zatrucia
Pierwsze oznaki zatrucia ozonem pojawiają się natychmiast po wdychaniu w stężeniu przekraczającym maksymalne dopuszczalne wartości. Należą do nich:
- ból gardła;
- kaszel
- ból głowy
- palący ból za mostkiem;
- trudności w oddychaniu
Osobie zatrutej ozonem trudno jest w pełni wdychać, oddychanie staje się powierzchowne i częste. Jeśli kontakt z toksyczną substancją był wystarczająco długi, środek powierzchniowo czynny jest niszczony w płucach, co powoduje rozwój zapalenia płuc. W przypadku zatrucia ozonem często występuje skurcz oskrzeli, au pacjentów z astmą oskrzelową - silny atak uduszenia.
Ozon wpływa na błonę śluzową oczu, co objawia się ostrym bólem oczu, światłowstrętem, skurczem powiek i łzawieniem.
Przy długotrwałym kontakcie z niewielkimi (ale przekraczającymi maksymalne dopuszczalne stężenie) ilościami ozonu rozwija się przewlekłe zatrucie. Charakteryzuje się:
- zaburzenia układu krzepnięcia krwi, któremu towarzyszy krwawienie zewnętrzne i wewnętrzne, tworzenie krwiaków;
- niedokrwistość
- nadciśnienie tętnicze;
- zapalenie żołądka o wysokiej kwasowości;
- zaostrzenie przewlekłych chorób nerek i serca.
Pierwsza pomoc w zatruciu ozonem
Kiedy konieczne jest zatrucie ozonem:
- Ewakuować ofiarę ze strefy zagrożenia, przerywając kontakt z substancją toksyczną.
- Zapewnić świeże powietrze, rozpiąć ciasną odzież, otworzyć okna, drzwi.
- Daj ciału wygodną pozycję do połowy.
- W przypadku zatrzymania akcji serca i układu oddechowego należy przeprowadzić resuscytację (sztuczną wentylację płuc metodą usta-usta i pośredni masaż serca), aż do wystąpienia spontanicznego oddychania i kołatania serca lub do przybycia karetki pogotowia.
Nie pozostawiaj ofiary bez opieki.
W przypadku uszkodzenia oczu przepłucz je dokładnie wodą, a następnie nałóż sterylny opatrunek.
Kiedy potrzebna jest pomoc medyczna?
W przypadku zatrucia ozonem zawsze wymagana jest opieka medyczna, dlatego należy jak najszybciej wezwać pogotowie ratunkowe lub samodzielnie dostarczyć ofiarę do szpitala.
Aby zmniejszyć nasilenie podrażnienia dróg oddechowych, przeprowadza się inhalacje alkaliczne, przepisuje się leki tłumiące kaszel.
W ciężkim zatruciu leczy się niewydolność oddechową i sercowo-naczyniową.
Uzasadnione jest wprowadzenie przeciwutleniaczy dla ofiar (kwas askorbinowy, Reabilar).
Możliwe konsekwencje
Ozon ma działanie rakotwórcze. Powstające pod jego wpływem wolne rodniki uszkadzają genom komórkowy, w szczególności strukturę DNA. To powoduje, że mutacje tworzą komórki nowotworowe.
Innymi opóźnionymi skutkami zatrucia ozonem są zaburzenia neurologiczne (zmniejszona zdolność koncentracji, odwrócenie uwagi, osłabienie).
Długotrwałe wdychanie ozonu prowadzi do upośledzonej spermatogenezy i powoduje niepłodność męską.
Zapobieganie
Aby zapobiec zatruciu przemysłowemu ozonem, należy dokładnie przestrzegać środków ostrożności. Miejsca pracy powinny być wyposażone w odpowiednią wentylację nawiewną i wywiewną, a także wyposażone w urządzenia kontrolujące stężenie ozonu w powietrzu, aw przypadku przekroczenia maksymalnych dopuszczalnych wartości alarmujące.
Ozonatory domowe należy kupować tylko w wyspecjalizowanych sklepach, preferując produkty znanych producentów. Przed rozpoczęciem korzystania z urządzenia należy dokładnie przestudiować dołączone do niego instrukcje i zawsze postępować zgodnie z instrukcjami.
