Zespół wypalenia emocjonalnego (CMEA) jest negatywną reakcją organizmu na długotrwały stres związany z wykonywaniem obowiązków zawodowych. Często występuje wśród menedżerów lub pracowników na wyższych stanowiskach, ale nie tylko są oni narażeni na ryzyko. CMEA może również rozwijać się osobiście, ze względu na obowiązki zawodowe związane z problemami innych osób (lekarzy, usług społecznych itp.). Chodzi tu nie tyle o specjalizację, ile o patologicznie sumienne podejście do jego pracy. Ludzie, którzy nieustannie starają się robić wszystko „najlepiej ze wszystkich”, wyolbrzymiając własną odpowiedzialność za pracę całego zespołu, nie wiedząc, jak odwrócić uwagę od problemów produkcyjnych, prędzej czy później staną się ofiarą wypalenia zawodowego.
Ciągłe uczucie zmęczenia
Jedną z głównych właściwości uznanego pracoholika jest niemożność odwrócenia uwagi od pracy. Po ciężkim dniu kontynuuje przeglądanie chwil pracy w swoim umyśle, przemyślenie ich i poszukiwanie sposobów rozwiązania zaistniałych problemów. W wyniku dobrego odpoczynku nie działa to nawet w przypadku, gdy dana osoba przestrzega reżimu snu i czuwania. Z każdym dniem czuje się coraz bardziej zmęczony, zmniejsza się wydajność pracy, co przy odpowiedzialnym podejściu do obowiązków tylko nasila stres.
Rozwiązanie problemu w tym przypadku jest jedno: musisz nauczyć się przełączać mózg i na chwilę zapomnieć o usłudze. W najcięższych przypadkach pacjenci potrzebują pomocy psychologa, ale każda osoba może zrobić dla siebie:
- Poza pracą należy całkowicie wykluczyć wpływ czynników, które mogą przywrócić myśli do sfery zawodowej (nie komunikuj się ze współpracownikami, wyłącz telefon, nie wchodź na stronę poczty elektronicznej w biurze itp.).
- Zaangażować się w zajęcia na świeżym powietrzu związane ze sportem lub turystyką (odpowiednia jest także praca na wsi).
- Spróbuj znaleźć hobby wystarczająco atrakcyjne, aby oderwać się od swoich obowiązków. W tym sensie robótki ręczne są najlepszą opcją. Wyjaśnijmy, co zostało powiedziane. Działalność zawodowa większości współczesnych ludzi ma charakter kolektywny. W zwykłym życiu jesteśmy praktycznie pozbawieni niezwykle silnych pozytywnych emocji, które powodują sam proces twórczy i tworzenie obiektu własnymi rękami. Wybór rodzaju robótek jest kwestią czysto indywidualną. Istnieje wiele kursów szkoleniowych, warsztatów i literatury, które mogą ułatwić poszukiwanie hobby i zapobiec pomieszaniu początkującego mistrza z mnóstwem technik i materiałów.
Bóle głowy
Osoba cierpiąca na CMEA boi się zrobić coś złego, stracić kontrolę nad sytuacją. Jest stale w napięciu, co wywołuje ból głowy. Nieprzyjemne odczucia zwykle pojawiają się pod koniec dnia roboczego i nie można ich wyeliminować za pomocą środków przeciwbólowych. Ból głowy obniża jakość snu w nocy i zwiększa uczucie zmęczenia.
Ćwiczenia oddechowe mogą pomóc rozwiązać problem. Wybór konkretnej metodologii i opracowanie indywidualnego schematu szkolenia najlepiej powierzyć lekarzowi: niewystarczająca świadomość pacjenta w takich kwestiach może prowadzić do tego, że ćwiczenia oddechowe nie przynoszą pożądanej ulgi.
Bóle pleców i klatki piersiowej
Stały stres negatywnie wpływa na stan mięśni. Zespół wypalenia zawodowego często objawia się skurczami mięśni pleców i klatki piersiowej. Istnieje obsesyjny ból, który obniża jakość życia.
W tym przypadku, aby pozbyć się nieprzyjemnych wrażeń, zalecają specjalne kompleksy ćwiczeń oddechowych i długich spacerów na świeżym powietrzu, które pozwalają się zrelaksować i zmniejszyć uciążliwe poczucie odpowiedzialności. Znaczną ulgę przynoszą sesje psychoterapii.
Pojawienie się nadwagi
Pragnienie bycia wieczną doskonałością tworzy ciągłe napięcie i negatywne tło emocjonalne. Wiele osób znajduje wyjście z „chwytania” nieprzyjemnych wrażeń, które prowadzą do przyrostu masy ciała. Masa ciała podczas CMEA może wzrosnąć bez przejadania się. Przyczyną jest zaburzenie metaboliczne wywołane długotrwałym stresem.
Próba ograniczenia spożycia żywności i wyboru diety w tym przypadku jest bezużyteczna. Ważne jest, aby zrozumieć, że problem ma charakter psychologiczny i sobie z nim poradzić.
Szukaj rozrywek
Dzięki wypaleniu emocjonalnemu osoba próbuje znaleźć zajęcie odwracające uwagę od bolesnych myśli. Niektóre w takich przypadkach wolą zakupy, inne zaczynają nadużywać alkoholu, palić papierosy lub uzależnić się od hazardu.
Tego rodzaju środki z reguły nie przynoszą ulgi. Ludzie z CMEA mają wysokie poczucie odpowiedzialności, a złe nawyki powodują, że czują się winni. Jeśli dana osoba przestaje cieszyć się tak stosunkowo nieszkodliwym zajęciem jak zakupy, jest to niepokojący objaw. Konieczne jest skonsultowanie się z psychologiem.
Problemy z robieniem rzeczy teraz
Wypalenie emocjonalne prowadzi do zmniejszenia zdolności do pracy i pojawienia się problemów z wykonywaniem znanych obowiązków. Osoba przestaje starać się otrzymywać nowe informacje, tworzyć kreatywne pomysły i staje się niewystarczająco elastyczna. W przypadku osób zajmujących stanowiska kierownicze takie zmiany są obarczone spadkiem statusu zawodowego i społecznego. Świadomość, że zaczął gorzej pracować, przynosi perfekcjonistom znaczne cierpienie.
W takiej sytuacji konieczna jest pomoc psychologa, aby zmienić system wartości pacjenta. Ważne jest, aby nauczyć się nie porównywać z innymi, próbować się zrelaksować i przestać brać odpowiedzialność za to, na co Cię nie stać.
Utrata zainteresowania życiem
Dzięki wypaleniu emocjonalnemu osoba odczuwa poczucie beznadziejności i bezradności. Uruchomienie mechanizmu obrony psychologicznej czyni go bardziej obojętnym na swoją pracę. W rezultacie traci zainteresowanie nie tylko działalnością zawodową, ale także innymi aspektami życia. W tym stanie pacjent może odmówić najbardziej atrakcyjnych metod wypisu: ciekawych wycieczek turystycznych, chodzenia do teatru lub na wystawy, a nawet komunikowania się z bliskimi.
Jeśli dana osoba przestaje być zainteresowana wiadomościami (w tym zawodowymi), rozrywka staje się trudna dla rodziny - potrzebuje natychmiastowej pomocy.
Ostre wahania nastroju
Jednym z objawów CMEA jest niestabilność emocjonalna. W tym stanie osoba szybko zmienia swój nastrój (z całkowitego spokoju na podniecenie). Długotrwały stres może wywoływać ataki agresywności, urazy, podejrzeń. Czasami pacjent zachowuje się nieprawidłowo w stosunku do kolegów, klientów lub członków rodziny.
Zmniejszenie samooceny
W przypadku wypalenia emocjonalnego dochodzi nie tylko do zmniejszenia zdolności do pracy, ale także do obniżenia samooceny, co jest szczególnie zauważalne u osób, których działalność wiąże się z pomaganiem innym ludziom. Takie ofiary CMEA rozwijają poczucie winy wobec klientów i iluzję utraty umiejętności zawodowych.
Pragnienie samotności
W zaawansowanych przypadkach wypalenie emocjonalne prowadzi do izolacji. Pacjent jednocześnie unika komunikacji i cierpi na świadomość własnego porzucenia. Nie chce spotykać się z przyjaciółmi, nie chce dzielić się negatywnymi emocjami, odsuwa się od kolegów, obawiając się, że porównanie ich sukcesów pogorszy ciągły stres. Eksperci uważają pragnienie samotności za jeden z najbardziej oczywistych znaków CMEA.
W przypadku braku pomocy wypalenie może nie tylko prowadzić do problemów z pracą, ale także powodować rozwój chorób przewlekłych. Tymczasem można uniknąć rozwoju CMEA. Aby to zrobić, potrzebujesz:
- porzucić postrzeganie siebie jako jedynego i niezastąpionego „wsparcia” w sferze zawodowej, przekazać część obowiązków kolegom, nauczyć się cenić swoje umiejętności i wierzyć w dobrą wiarę;
- aby ustanowić normalny odpoczynek, naucz się odciągać uwagę od problemów w pracy poza godzinami pracy;
- uprawiać sport, rozwijać system regularnej aktywności fizycznej;
- dywersyfikować swoje zainteresowania (czytać fikcje, chodzić do teatrów itp.), aby móc oderwać się od tematów zawodowych;
- wybierz kreatywne hobby, które pozwoli Ci otrzymywać pozytywne emocje z realizacji swoich pomysłów;
- opanować systemy ćwiczeń oddechowych i inne praktyki relaksacyjne.
Ofiarami zespołu wypalenia zawodowego są często ludzie, którzy mają sztywny, ale nie do końca obiektywny system wartości, którzy uważają, że jedynym sposobem na poznanie ludzkiej osobowości jest udana działalność zawodowa. W rzeczywistości tak nie jest. Życie jest o wiele bardziej zróżnicowane, a każda osoba ma wiele możliwości, aby udowodnić swoją wartość. Im bogatsze spektrum naszych zainteresowań, tym większe szanse na utrzymanie zdrowia psychicznego i fizycznego.
