Zapalenie błony śluzowej żołądka o niskiej kwasowości

Zapalenie błony śluzowej żołądka o niskiej kwasowości (niedoczulica żołądka) jest przewlekłą nawracającą chorobą gastroenterologiczną, w której w błonie śluzowej żołądka powstaje proces zapalny, a aktywność wydzielnicza i funkcja motoryczna żołądka są zmniejszone. Ta postać zapalenia żołądka rozwija się rzadziej niż inne formy kliniczne, ale częściej niż inne prowadzi do poważnych powikłań.

W ogólnej strukturze patologii przewodu pokarmowego udział przewlekłego zapalenia błony śluzowej żołądka wynosi 90%, z czego około 25% stanowi zapalenie błony śluzowej żołądka o niskiej kwasowości. Choroba jest rejestrowana we wszystkich grupach wiekowych, jednak częściej występuje u osób w podeszłym wieku, mężczyźni i kobiety są na nią narażeni w równym stopniu.

Przyczyny i czynniki ryzyka

Mechanizm występowania patologii nie jest w pełni poznany. Egzogenne przyczyny rozwoju zapalenia błony śluzowej żołądka o niskiej kwasowości obejmują zakażenie Helicobacter pylori, przyjmowanie leków, które mają niekorzystny wpływ na błonę śluzową żołądka, złe odżywianie, obecność złych nawyków, promieniowanie jonizujące oraz przypadkowe lub celowe połknięcie toksycznych, drażniących substancji.

Przy terminowej diagnozie, na czas i prawidłowo przeprowadzonym leczeniu rokowanie jest zwykle korzystne, pogarsza się wraz z rozwojem niedokrwistości z niedoborem witaminy B12.

Wśród czynników endogennych wyróżnia się predyspozycje genetyczne, patologia trzustki i wątroby, refluks żołądkowo-dwunastniczy, choroby metaboliczne i hormonalne, zapalenie zatok, niewydolność nerek, choroby reumatyczne, inwazje robaków.

Nieprawidłowe leczenie ostrego zapalenia żołądka może prowadzić do przewlekłego procesu patologicznego. Nadkwaśne zapalenie żołądka przy braku odpowiedniego leczenia ostatecznie przekształca się w zapalenie żołądka o niskiej kwasowości.

Zakażenie Helicobacter pylori jest egzogenną przyczyną zapalenia żołądka o niskiej kwasowości

U dzieci zapalenie żołądka o niskiej kwasowości często występuje w pierwszych latach szkoły, co wiąże się ze zmianą diety na tle zwiększonego stresu fizycznego i psychicznego.

Formy choroby

Główne formy przewlekłego zapalenia błony śluzowej żołądka:

• powierzchowne (nie atroficzne);
• zanikowy;
• formy specjalne (promieniowanie, reaktywne, ziarniniakowe, eozynofilowe, przerostowe itp.).

W zależności od etiologii zapalenie błony śluzowej żołądka jest:

• autoimmunologiczny (typ A);
• bakteryjny (typ B);
• chemiczny (typ C);
• mieszane;
• alkoholowe
• leki; itd.

W zależności od lokalizacji procesu patologicznego:

• zapalenie błony śluzowej żołądka;
• zapalenie żołądka dna;
• zapalenie płuc

Formy zapalenia żołądka w zależności od zmiany

Przewlekłe zapalenie błony śluzowej żołądka o niskiej kwasowości może znajdować się w fazie remisji lub zaostrzenia. Ponadto choroba może być nieskomplikowana i skomplikowana (krwawienie, złośliwość).

Objawy zapalenia żołądka o niskiej kwasowości

Zapalenie błony śluzowej żołądka o niskiej kwasowości może być bezobjawowe przez długi czas. W innych przypadkach jego wiodącym objawem jest zespół dyspeptyczny, który jest spowodowany wyraźnym naruszeniem czynności funkcjonalnej żołądka. Ból w tej postaci choroby związany jest z wzdęciem żołądka, a nie ze skurczem mięśni. Zwykle pacjenci skarżą się na tępy ból, który pojawia się lub pogarsza po jedzeniu (tak zwany ból dobrze odżywiony, w przeciwieństwie do głodnego bólu związanego z zapaleniem żołądka o wysokiej kwasowości). Intensywność bólu koreluje z ilością i jakością spożywanego jedzenia - ból nasila się przy użyciu pikantnych, pikantnych potraw. Zaburzenia dyskinetyczne powodują naprzemienne zaparcia i biegunkę, rozwój zespołu dumpingu, wzdęcia, wzdęcia.

Objawy zapalenia żołądka o niskiej kwasowości

Podczas remisji choroba zwykle się nie objawia. Podczas zaostrzenia odczuwa się gorycz w ustach, nieświeży oddech, zwiększone wydzielanie śliny, odbijanie zepsutym lub powietrznym, uczucie ciężkości w okolicy nadbrzusza, nudności. Apetyt maleje aż do całkowitego odrzucenia jedzenia.

Zapalenie błony śluzowej żołądka o niskiej kwasowości jest rejestrowane we wszystkich grupach wiekowych, jednak częściej występuje u osób w podeszłym wieku, kobiety i mężczyźni są na niego narażeni w równym stopniu.

Zanik błony śluzowej żołądka, który rozwija się wraz z zapaleniem błony śluzowej żołądka o niskiej kwasowości, powoduje naruszenie wchłaniania składników odżywczych i witamin z dalszym rozwojem niedoboru energii białkowej, hipowitaminozy i anemii. Pacjent obniża ciśnienie krwi, zawroty głowy po jedzeniu, suchość skóry, łamliwe włosy, krwawienie, zwiększone zmęczenie, depresja. Znacząco zmniejszona masa ciała. Może rozwinąć się nietolerancja laktozy. Przy długim przebiegu choroby rozwija się zapalenie języka i dziąseł (zapalenie języka i zapalenie dziąseł).

Cechy przebiegu zapalenia błony śluzowej żołądka o niskiej kwasowości u dzieci

U dzieci choroba objawia się intensywnym bólem brzucha, który ma charakter rozproszony i pojawia się po zjedzeniu jakiegokolwiek pokarmu. Palpacja w okolicy nadbrzusza jest bolesna. Ponadto objawami zapalenia żołądka o niskiej kwasowości u dzieci są nudności i wymioty występujące kilka godzin po jedzeniu oraz nietolerancja niektórych potraw. Dzieci stają się łatwo pobudliwe i niestabilne emocjonalnie.

U dzieci zapalenie błony śluzowej żołądka o niskiej kwasowości objawia się nudnościami i wymiotami po zjedzeniu niektórych pokarmów.

W tej grupie wiekowej przeważa powierzchowne zapalenie błony śluzowej żołądka, możliwe jest uszkodzenie gruczołów, ale proces zanikowy zwykle nie rozwija się.

Diagnostyka

Rozpoznanie zapalenia błony śluzowej żołądka o niskiej kwasowości jest dokonywane na podstawie skarg, historii medycznej, a także wyników badań instrumentalnych i laboratoryjnych. Przeprowadzane jest badanie ultrasonograficzne narządów jamy brzusznej, a także badanie endoskopowe - esophagogastroduodenoscopy, podczas którego wykonuje się również pomiar pH i biopsję. Pomiar kwasowości treści żołądkowej lub miernik pH może niezawodnie ustalić spadek produkcji kwasu solnego i pepsyny.

W ogólnej strukturze patologii przewodu pokarmowego udział przewlekłego zapalenia błony śluzowej żołądka wynosi 90%, z czego około 25% stanowi zapalenie błony śluzowej żołądka o niskiej kwasowości.

Jeśli nie można wykonać rurki żołądkowej, wykonuje się laboratoryjne oznaczenie zawartości uropepsinogenu w moczu. Aby zidentyfikować zanikową postać zapalenia błony śluzowej żołądka o niskiej kwasowości, poziomy pepsynogenu I i II oraz ich stosunek określa się we krwi pacjenta. Zanikowe zapalenie błony śluzowej żołądka stwierdza się w około 85% przypadków wyraźnego zmniejszenia poziomów pepsinogenu. Oznaczane są markery patologii autoimmunologicznej (przeciwciała przeciwpienne i przeciwciała przeciwko czynnikowi Castle'a).

zapalenie żołądka Pomiar pH kwasowości żołądka

Wykrywanie Helicobacter pylori w zapaleniu żołądka o niskiej kwasowości można przeprowadzić za pomocą reakcji łańcuchowej polimerazy, testu immunoenzymatycznego, testu oddechowego ureazy dla Helicobacter itp.

Diagnozę różnicową przeprowadza się w przypadku raka żołądka, pelagry (niedobór witaminy PP), wlewu (złe wchłanianie tłuszczów, glukozy i witamin w przewodzie pokarmowym), przepukliny rozworu przełykowego, pęcherzyka żółciowego i dyskinezy dróg żółciowych.

Leczenie zapalenia błony śluzowej żołądka o niskiej kwasowości

Leczenie zapalenia błony śluzowej żołądka o niskiej kwasowości jest złożone, jest dobierane indywidualnie w zależności od postaci choroby, nasilenia niewydolności wydzielniczej, obecności współistniejących chorób i powikłań. Celami leczenia zapalenia żołądka o niskiej kwasowości są:

• eliminacja stanu zapalnego;
• zaprzestanie postępu zanikowych procesów w błonie śluzowej żołądka;
• przywrócenie, w miarę możliwości, funkcji motorycznych i wydzielniczych żołądka.

Leczenie choroby zwykle odbywa się w warunkach ambulatoryjnych, jednak w niektórych przypadkach (poważne objawy, konieczność dokładnej diagnozy) może być wymagana hospitalizacja.

Leki przeciwbakteryjne i inhibitory pompy protonowej są stosowane w celu wyeliminowania Helicobacter pylori (inhibitory pompy protonowej nie są przepisywane w przypadku stanów bezwodnych charakteryzujących się pH <6).

Antybiotyki są stosowane do zwalczania Helicobacter pylori

Według wskazań, gastroprotektory, preparaty otulające i ściągające, oznaczają stymulowanie tworzenia kwasu, stosowane są kompleksy witaminowo-mineralne. Terapia zastępcza w przypadku zapalenia żołądka o niskiej kwasowości polega na przyjmowaniu naturalnego soku żołądkowego i enzymów żołądkowych.

Główne leczenie przewlekłego zapalenia błony śluzowej żołądka o niskiej kwasowości można uzupełnić fizjoterapią (terapia UHF, magnetoterapia, indumetometria, elektroforeza z lekami, kąpiele ozocerytowe i parafinowe itp.).

Dieta na zapalenie błony śluzowej żołądka o niskiej kwasowości

Jedną z głównych metod leczenia zapalenia żołądka o niskiej kwasowości jest terapia dietetyczna. Sukces terapii uzależnionej od narkotyków zależy od jej szacunku.

Zalecane jest żywienie frakcyjne - posiłki co najmniej 5-6 razy dziennie w mniej więcej równych odstępach czasu, w małych porcjach. Jedzenie powinno mieć komfortową temperaturę (ciepło), ponieważ zimne lub gorące jedzenie ma drażniący wpływ na błonę śluzową żołądka. Dania przygotowywane są metodami dietetycznymi (gotowanie, gotowanie na parze, pieczenie lub duszenie).

Dieta oszczędzająca jest główną metodą leczenia zapalenia żołądka o niskiej kwasowości

Dieta powinna obejmować sfermentowane produkty mleczne, płatki zbożowe, niskotłuszczowe ryby i mięso, zupy warzywne i mięsne, makaron, jajka, warzywa, owoce, soki owocowe, herbatę z cytryną. Wykluczone są produkty wędzone, tłuste, smażone, słodycze, pełne mleko, świeże wypieki, kapusta, winogrona, napoje gazowane, alkohol.

Zapalenie błony śluzowej żołądka o niskiej kwasowości rozwija się rzadziej niż inne postacie kliniczne, ale częściej niż inne prowadzi do poważnych powikłań.

Możliwe komplikacje i konsekwencje

Na tle zapalenia żołądka o niskiej kwasowości mogą rozwinąć się:

• procesy zapalne w dystalnym odcinku przewodu pokarmowego;
• owrzodzenie błony śluzowej żołądka;
• zapalenie trzustki
• zapalenie pęcherzyka żółciowego;
• polihypowitaminoza;
• alergia pokarmowa;
• zaburzenia neuropsychiatryczne;
• nowotwory złośliwe.

Prognoza

Przy terminowej diagnozie, na czas i prawidłowo przeprowadzonym leczeniu rokowanie jest zwykle korzystne, pogarsza się wraz z rozwojem niedokrwistości z niedoborem witaminy B12. W przypadku nowotworów rokowanie jest negatywne.

Zapobieganie

Aby zapobiec rozwojowi zapalenia błony śluzowej żołądka o niskiej kwasowości, zaleca się:

• terminowe i aktywne leczenie innych chorób zapalnych żołądka, które mogą przekształcić się w zapalenie żołądka o niskiej kwasowości;
• dobre odżywianie;
• odmowa złych nawyków;
• zgodność z zasadami higieny.